Του Βασίλη Τσιαμπούση
Κανείς από μας δεν καταλαβαίνει πλήρως τα της παγκόσμιας τάξης και της εξωτερικής πολιτικής των Μεγάλων Δυνάμεων. Διαβάζουμε πολλά και καταλαβαίνουμε λίγα. Γι’ αυτό όσα υποστηρίζω μπορεί να είναι και λανθασμένα.
Ο Μπάιντεν, αν τολμούσε να μην αποσύρει τα αμερικανικά στρατεύματα από το Αφγανιστάν, θα ρίσκαρε σε ανόητο βαθμό. Διότι κάθε αποτυχία εκεί, με τους Αμερικανούς στρατιώτες παρόντες, θα τη χρεωνόταν ο ίδιος προσωπικά. Και τότε ο Ντόναλντ Τραμπ, που παρά την αναξιότητά του καιροφυλακτεί, θα τον σφυροκοπούσε ως ανίκανο, προδότη και ποιος ξέρει ως τι άλλο, διότι δεν έκανε αυτό που θέλει ο αμερικανικός λαός και είχε προωθήσει «με τη σοφία του» εκείνος.
Με εφαλτήριο μια τέτοια πιθανή αποτυχία του Μπάιντεν, ο απερίγραπτος προηγούμενος πρόεδρος, αυτός που σε δεκάδες σοβαρά ζητήματα στον κόσμο συμπεριφέρθηκε ως νταβατζής (συμφωνία για το περιβάλλον, εκβιασμοί στο παγκόσμιο εμπόριο, στενή συνεργασία με Τουρκία και άλλες ταραχοποιές χώρες, προσωπικά οικονομικά του οφέλη με εκμετάλλευση της θέσης του, στάση του με τον Covid κλπ), ίσως έβαζε σοβαρή υποθήκη δικαίωσης και επανεκλογής.
Επειδή όμως ο Μπάιντεν ούτε βλάκας είναι, ούτε τόσο αθώος, όσο εκ της φυσιογνωμίας του φαίνεται, κινήθηκε προς την πλευρά της ασφαλείας του ατομικού του συμφέροντος και του ευρύτερου συμφέροντος των δημοκρατικών. Πώς; Εφαρμόζοντας ό,τι αποφάσισε ο Τραμπ (τη βρήκαμε την απόφαση, σου λέει, την υλοποιήσαμε). Και αποσύροντας τα στρατεύματα, είναι πια όλα μέλι γάλα για τον ίδιο, ό,τι κι αν έχει συμβεί ή θα συμβεί.
Αυτό που έγραψα, βεβαίως, δεν εξηγεί την απόφαση των Αμερικανών επί της ουσίας της (για την οποία έχουν γραφτεί πολλά κατατοπιστικά άρθρα ανάμεσα στα οποία και ένα ενδιαφέρον του Αλέξη Παπαχελά στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ). Αλλά είναι κάτι που, δυστυχώς όπως κατάντησε σήμερα η πολιτική, θα το σκεφτόμασταν για τον οποιοδήποτε αρχηγό κράτους.
Και κάτι επιπλέον (που ως διαπίστωση είναι πολύ σκληρή): Οι Αφγανοί μάλλον είναι άξιοι της μοίρας τους ή η τελική και αδιαπραγμάτευτη επιλογή τους είναι οι Ταλιμπάν (γιατί αυτοί ταιριάζουν στην κουλτούρα τους). 20 χρόνια οι ξένες δυνάμεις εκπαίδευσαν τους Αφγανούς, τους οργάνωσαν, τους έδωσαν σύγχρονα όπλα, ξόδεψαν τρισεκατομμύρια, κι αυτοί δεν μπόρεσαν ν’ αντέξουν την πίεση των Ταλιμπάν ούτε δυο μήνες. Τι θα έπρεπε, δηλαδή; Να μείνουν οι ξένες δυνάμεις άλλα 20 χρόνια, να ξοδέψουν άλλα τόσα χρήματα, για να καταλήξουν στο ίδιο αποτέλεσμα μετά από χρόνια;
Με αυτή την εξέλιξη, εκείνες που λυπάται όλος ο πολιτισμένος κόσμος είναι οι γυναίκες του Αφγανιστάν. Οι νέες κοπέλες που ονειρεύτηκαν ότι θα ξεφύγουν από την κόλαση. Αλλά, δυστυχώς, το Αφγανιστάν δεν είναι η μόνη μουσουλμανική χώρα στην οποία οι γυναίκες δεν έχουν στοιχειώδη δικαιώματα. Και πολύ φοβούμαι ότι αυτή η κατάσταση μάλλον θα επιταθεί παρά θα αναστραφεί στις επόμενες δεκαετίες.