Το ένα πουλάκι:
Με… φυσικό τρόπο!
*
Το ακούω πάρα πολύ, τώρα τελευταία. «Οι παλαιοί συνταξιούχοι», λέει ο ένας, «όσοι είναι πάνω από εβδομήντα», λέει ο άλλος, «αυτοί που βρίσκονται σε μεγάλη ηλικία», ξεκαθαρίζει ένας τρίτος… Γενικά, όσοι διανύουν τις τελευταίες δεκαετίες του βίου τους.
*
Νομίζω ότι πιο κομψά το διατύπωσε εκείνος που δεν ήξερε πώς να το διατυπώσει κομψά! Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος: «Αυτοί οι άνθρωποι θα τεθούν εκτός συστήματος με φυσικό τρόπο. Μέχρι το 2020, το 2030, το 2040 δεν θα βρίσκονται πια εδώ»!
*
Όπως είδατε προκλήθηκαν αντιδράσεις. Κάποιοι θεώρησαν τις δηλώσεις μακάβριες, αφού μιλούν ωμά για τον θάνατο. Άλλοι κυνικές, διότι υπολογίζουν ως αριθμούς, στατιστικά, τους ανθρώπους που πεθαίνουν.
*
Κάποιοι τις θεώρησαν από κοινότοπες έως ανόητες, διότι δεν λένε τίποτε απολύτως πέρα από το πολύ γνωστό «όλοι θα πεθάνουμε μια μέρα». Μόνο που το λένε για τους άλλους, εξαιρώντας, προς στιγμήν, τον εαυτό τους.
*
Είπα «κοινότοπες». Ας κάνω μια παρένθεση εδώ, γιατί άκουσα κάποιον να σχολιάζει από μέσα του και να αναρωτιέται μήπως το σωστό είναι κοινότυπος. Μάλιστα, αν… γκουγκλάρεις τη λέξη, μπορεί να την πατήσεις.
*
Διότι θα πέσεις πάνω στο –πώς να το χαρακτηρίσω;- καθόλου επίσημο Βικιλεξικό, που έχει τις δυο λέξεις ως συνώνυμα. Αν όμως αναζητήσεις τις λέξεις σε πιο σοβαρά λεξικά, θα δεις ότι η μία… δεν υπάρχει.
*
Όχι με την έννοια που χρησιμοποιούν τη φράση οι πιτσιρικάδες (και πολλοί νεανίζοντες ώριμοι) αλλά με την κυριολεκτική σημασία. Το κοινότυπος δεν (πρέπει να) υπάρχει· κακώς το χρησιμοποιούμε στον λόγο μας.
*
Υπάρχει το κοινότοπος = αυτός που έχει χρησιμοποιηθεί πολύ και στερείται πρωτοτυπίας. Το κοινότυπος το σχηματίζουμε μάλλον κατ’ αναλογία προς τα πρωτότυπος (το αντίθετό του;), παράτυπος… άρα γιατί όχι και κοινότυπος. Κακώς!
*
Ας επιστρέψουμε όμως στη συζήτησή μας. Διότι θέλω να διαχωρίσω τη θέση μου από τις υπόλοιπες απόψεις και να σταθώ λίγο στη φράση «με φυσικό τρόπο», που είπε ο υπουργός κύριος Τσακαλώτος.
*
Αλήθεια, ποιος είναι ο «φυσικός τρόπος» να φύγει από τη ζωή ένας άνθρωπος; Κατ’ αρχάς, να πούμε ότι στον θάνατο, ειδικά στα χρόνια που ζούμε, ο πιο φυσικός τρόπος είναι η παραβίαση της… φυσικής σειράς.
*
Το άλλο πουλάκι:
Οι νέοι φεύγουν!
*
Δεν εννοώ εκείνους που ξενιτεύονται αναζητώντας στον ήλιο μοίρα, μιλάω για τους ανθρώπους που πεθαίνουν, ενώ δεν έχουν ζήσει ακόμη, τουλάχιστον όσο είναι το προσδόκιμο για αυτούς που βρίσκονται ακόμη στη ζωή.
*
Μοιάζει αυτό να είναι το φυσικό –όχι το φυσιολογικό- το να φεύγουν από τη ζωή άνθρωποι στα πιο δημιουργικά και παραγωγικά τους ακόμη χρόνια. Όσοι την πηδήξουν, φτάνουν σε μεγάλες ηλικίες, ανεβάζοντας απλώς, παραπλανητικά, τον μέσο όρο και το προσδόκιμο.
*
Ας αφήσουμε όμως εκείνους που πεθαίνουν «πριν την ώρα τους»· δεν μίλησε γι’ αυτούς ο υπουργός. Ας ασχοληθούμε λίγο με τους άλλους, εκείνους που θα αφήσουν τον μάταιο τούτον κόσμο «πλήρεις ημερών».
*
Ποτέ δεν κατάλαβα τι σημαίνει αυτή η φράση, δεν θέλω όμως να το συζητήσουμε τώρα. Τώρα είπαμε ότι θα μιλήσουμε –ναι, αλλά δεν μιλάμε!- για τον «φυσικό τρόπο» και το πώς τον αντιλαμβανόμαστε εμείς.
*
Ο φυσικός τρόπος, λοιπόν, είναι όσο μεγαλώνουν αυτοί οι άνθρωποι, για τις συντάξεις των οποίων γίνεται ο καβγάς, να μεγαλώνουν και οι ανάγκες τους. Ας ξεκινήσουμε πρώτα από την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.
*
Προφανώς είναι δύσκολο να κλείνουν ραντεβού για προγραμματισμένες προληπτικές εξετάσεις, άρα πηγαίνουν στους γιατρούς τους και πληρώνουν τις επισκέψεις τους, όπως όλος ο κόσμος.
*
Πληρώνουν και τις εξετάσεις που τους στέλνουν εκείνοι να κάνουν, αφού ελάχιστες πλέον μπορούν να γίνουν μέσω των ασφαλιστικών ταμείων. Μετά έρχονται τα φάρμακα, που και σ’ αυτά η συμμετοχή δεν είναι μικρή.
*
Αυτός είναι ένας από τους φυσικούς τρόπους, δεν είναι όμως ο μόνος. Υπάρχουν και άλλοι πολύ πιο δύσκολοι. Όπως, για παράδειγμα, όταν δημιουργείται η ανάγκη «κάποιος να τους προσέχει».
*
Και ένα τρίτο πουλάκι:
Τι σημαίνει αυτό;
*
Σημαίνει την καθημερινή, πολλές φορές και σε εικοσιτετράωρη βάση, παρουσία ενός ανθρώπου δίπλα τους. Ο οποίος, φυσικά, θα πληρώνεται, εκτός αν μιλάμε για τα παιδιά των ηλικιωμένων.
*
Που, συνήθως, δεν μπορούν να κάνουν αυτή τη δουλειά, τουλάχιστον αποκλειστικά. Άρα, από μια ηλικία και πέρα, είναι απαραίτητη η δαπάνη είτε για έναν άνθρωπο στο σπίτι, είτε για κάποιο σχετικό ίδρυμα.
*
Δεν ξέρω αν γνωρίζει ο κύριος υπουργός τις τιμές που κυκλοφορούν στην πιάτσα, θα τον πληροφορήσω όμως, γνωρίζοντας από πρώτο χέρι, ότι οι περισσότερες συντάξεις δεν φτάνουν για μια τέτοια δαπάνη.
*
Διότι οι άνθρωποι που προσέχουν τους ηλικιωμένους μας θέλουν, μαζί με τους δικούς μας ανθρώπους, και να φάνε, και να ζεσταθούν, και να έχουν φως, νερό και τηλέφωνο… Πόσες από τις συντάξεις επαρκούν για όλα αυτά;
*
Επομένως, πέρα από τις περιπτώσεις (νέων σε ηλικία και υγιών) συνταξιούχων, που βοηθούν με τη σύνταξή τους τα παιδιά και εγγόνια τους, υπάρχει και το μέγα πλήθος αυτών που περιγράψαμε προηγουμένως.
*
Για τους οποίους, αξιότιμε κύριε υπουργέ, ο «φυσικός τρόπος» ζωής (και όχι θανάτου) είναι να γίνονται οικονομικό βάρος στους νεότερους, αφού οι δικές τους συντάξεις δεν φτάνουν ούτε για τα απολύτως απαραίτητα.
*
Μέχρι, λοιπόν, να «τεθούν εκτός συστήματος», ας τους σκεφτούμε ως ανθρώπους και όχι σαν αριθμούς ή στατιστικά δεδομένα. Ως ανθρώπους που εργάστηκαν μια ζωή και τροφοδότησαν το «σύστημα», προκειμένου να έχουν αξιοπρεπή γεράματα.