Το έθιμο με τα καραβάκια των ευχών την παραμονή του εορτασμού της Αγίας Βαρβάρας

0
890

Για μια ακόμη χρoνιά τα καραβάκια των ευχών φώτισαν τα νερά της Αγίας Βαρβάρας την παραμονή της μεγάλης γιορτής της, τιμώντας την αγία προστάτιδα της πόλης.
Η γιορτή της Αγίας Βαρβάρας αποτελεί την μεγαλύτερη και σπουδαιότερη γιορτή για την πόλη της Δράμας και τιμάται κάθε χρόνο, με επισημότητα, λαμπρότητα, θέρμη και πίστη στην παράδοση, εδώ και πολλά χρόνια μέσα από έναν σημαντικό αριθμό θρησκευτικών και λατρευτικών τελετών αλλά και μέσα από την τήρηση και την συνέχιση των εθιμοτυπικών παραδόσεων.
Τα καραβάκια των ευχών αποτελούν μέρος της εθιμοτυπικής παράδοσης. Πρόκειται για ένα έθιμο το οποίο συντηρείται εδώ και πάρα πολλά χρόνια τόσο από τους κατοίκους της πόλης, όσο και των γύρω περιοχών. Κάθε χρόνο την παραμονή της εορτής της αγίας και αφού ολοκληρωθεί η λιτανεία των λειψάνων και της εικόνας της, οι κάτοικοι της πόλης συρρέουν στην λίμνη του πάρκου της Αγίας Βαρβάρας, όπου κάποτε εκεί ήταν χτισμένη η παλιά εκκλησία προς τιμήν της αγίας, και απέναντι από το εκκλησάκι της Αγίας Βαρβάρας, μόλις αρχίζει να νυχτώνει, αφήνουν τα καραβάκια τους να πλεύσουν στο νερό, κάνοντας μια ευχή. Γι αυτό και ονομάζονται τα καραβάκια αυτά που πλέουν προς τιμήν της αγίας, ως τα καραβάκια των ευχών. Τα καραβάκια αυτά αποτελούν χειροποίητες κατασκευές, είτε φτιαγμένες από φελλό, είτε από κάποια σανίδα και έχουν στο κέντρο τους αναμμένο ένα κερί.

Πώς προέκυψε όμως αυτό το έθιμο; Σύμφωνα με τον θρύλο, όταν η πόλη της Δράμας κατακτήθηκε από τους Οθωμανούς το 1383, η παλιά εκκλησία της Αγίας Βαρβάρας γκρεμίστηκε για να χτιστεί στην θέση της ένα τζαμί, Ωστόσο, το τζαμί αυτό ποτέ δεν χτίστηκε, καθώς, σύμφωνα με την παράδοση, έπειτα από την θαυματουργική παρέμβαση της αγίας, η περιοχή πλημμύρισε με τα νερά των πηγών κάτω από τα οποία μέχρι και σήμερα απαντώνται τα θεμέλια της πρώτης εκείνης εκκλησίας.
Ωστόσο, όλες οι μαρτυρίες για την προέλευση του εθίμου που τιμά την ημέρα της εορτής της αγίας, συγκλίνουν στο ότι η Αγία Βαρβάρα ανέκαθεν λατρεύονταν ως η προστάτιδα των ανύπαντρων κοριτσιών, τις οποίες και προστάτευε από την γλωσσοφαγιά και την επιβουλή των αντρών, και εικάζεται πως η εθιμοτυπική πρακτική με τα καραβάκια των ευχών έχει ως απαρχή της τα τελετουργικά απόδοσης τιμών, από μέρους των ανύπαντρων κοριτσιών της περιοχής απέναντι στο πρόσωπο της αγίας που τις προστάτευε.


Όπως ακριβώς συμβαίνει και σήμερα, έτσι και τότε τα κορίτσια μόλις χτυπούσε η καμπάνα για τον εσπερινό και άρχιζε να νυχτώνει, όδευαν κατά ομάδες προς τα νερά των πηγών της Αγίας Βαρβάρας. Εκεί στον ανατολικό τοίχο της μικρής λίμνης οπού γκρεμίστηκε από τους Οθωμανούς η παλιά εκκλησία, άναβαν τα κεριά τους και προσεύχονταν στην αγία να τους χαρίσει υγεία, ένα καλό γάμο η οτιδήποτε άλλο επιθυμούσαν. Κάποια κορίτσια άναβαν το κερί τους και το κολλούσαν πάνω σε μια σανίδα και το άφηναν να πλέει στα νερά των πηγών, κάνοντας την ευχή τους. Κάθε αναμμένο κερί αντιπροσώπευε την ευχή ενός κοριτσιού, ή ακόμα και την ευχή κάποιας φίλης που δεν κατάφερε να παρευρεθεί στο τελετουργικό την ημέρα της γιορτής. Τα αναμμένα κεριά αντιπροσώπευαν τις παρακλήσεις των κοριτσιών στην αγία, οι οποίες θα εκπληρώνονταν αναλόγως της κατεύθυνσης προς την οποία έπλεε η σανίδα. Αν κάποιο από τα κεριά έσβηνε τα κορίτσια δεν αποκαρδιώνονταν καθώς υπήρχε η πίστη πως η ευχή θα εκπληρωθεί, αφού η αγία θα παρουσιαζόταν την νύχτα στο όνειρο του κοριτσιού.
Ανήμερα της εορτής της Αγίας Βαρβάρας τα κορίτσια που συμμετείχαν στο τελετουργικό του ανάμματος τον κεριών, πήγαιναν μόλις ξημέρωνε αμίλητες ξανά στην λίμνη για να πλυθούν στα ευλογημένα νερά της αγίας. Εκεί, αφού πλένονταν καλημέριζαν η μία την άλλη, αντάλλασαν τις ευχές τους και έπαιρναν αγιασμένο νερό στο σπίτι για να τους φυλάξει από τις επιδημίες και τις αρρώστιες. Όλες οι γυναίκες της πόλης ανήμερα της γιορτής της Αγίας Βαρβάρας επισκέπτονταν τα νερά της πόλης. Αρκετές μητέρες έφερναν και τα παιδιά τους ώστε να τα βρέξουν με το αγιασμένο νερό και να τα προφυλάξουν από αρρώστιες.
Στην σημερινή εποχή το έθιμο του ανάμματος ενός κεριού τοποθετημένου πάνω σε ένα αυτοσχέδιο καράβι που πλέει στα νερά της Αγίας Βαρβάρας είναι ένα έθιμο που όχι μόνο εξακολουθεί να αναβιώνει και να συντηρείται, αλλά και που πραγματοποιείται κάθε χρόνο με μεγάλο ενθουσιασμό και μεγάλη συμμετοχή από τους κατοίκους της πόλης, και κυρίως από τα παιδιά. Κάθε χρόνο την παραμονή της γιορτής, λίγο πριν αρχίσει να νυχτώνει, τα καραβάκια των ευχών, οι αυτοσχέδιες δημιουργίες κυρίως των παιδιών όλων των ηλικιών, ξεκινούν να φωτίζουν την λίμνη του πάρκου, δημιουργώντας το πιο φαντασμαγορικό θέαμα, και τιμώντας την μνήμη της αγίας και την παράδοση του τόπου, μέσα στην πιο εορταστική εποχή του χρόνου, αυτήν του Δεκεμβρίου.

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ
Captcha verification failed!
Η βαθμολογία χρήστη captcha απέτυχε. Παρακαλώ επικοινωνήστε μαζί μας!