Δυο πολύ ενδιαφέροντα βιβλία, του γνωστού Δραμινού Χριστόφορου Κορυφίδη, εκδόθηκαν τον Ιανουάριο του 2021. Το πρώτο βιβλίο έχει τίτλο «Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις στον 21ο αιώνα» και το δεύτερο «Ιστορίες διαπραγμάτευσης». Ο συγγραφέας έχει διατελέσει μεταξύ άλλων σύμβουλος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής και μέλος του Προεδρείου της, αλλά και μέλος στη Μικτή Συμβουλευτική Επιτροπή (ΜΣΕ) Ευρωπαϊκής Ένωσης/Τουρκίας.
Μιλώντας στα «ΧΡΟΝΙΚΑ της Δράμας» αναφέρει ότι και τα δυο βιβλία ξεκίνησαν να γράφονται σχεδόν παράλληλα, κατά την περίοδο του Πάσχα του 2020 και ολοκληρώθηκαν τον Οκτώβριο της ίδιας χρονιάς. Τα δυο βιβλία εκδόθηκαν “εκτός αγοράς”, σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων, για να δοθούν σε φίλους και ανθρώπους που σχετίζονται με τα θέματα που πραγματεύονται. Στόχος, όπως επισημαίνει, είναι να εκδοθούν μαζικά, είτε ηλεκτρονικά με ψηφιακή έκδοση, είτε έντυπα χωρίς να επιβαρυνθεί, εάν είναι δυνατόν, ο αναγνώστης. Αυτό γιατί ο συγγραφέας δίνει βαρύτητα στο περιεχόμενο των δυο βιβλίων, που αφορούν στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και το πως πρέπει να λειτουργήσουμε στο εξής ως χώρα, σε σχέση με την Τουρκία στην νέα παγκόσμια σκακιέρα.
Τα «Χ» προσεγγίζοντας τη θεματολογία του συγγραφέα, παρουσιάζουν το πρώτο από τα δυο βιβλία που έχει τίτλο «Ιστορίες διαπραγμάτευσης». Όπως δηλώνει ο συγγραφέας στα «Χ», η διαπραγμάτευση που έκανε ως μέλος της Μικτής Συμβουλευτικής Επιτροπής (ΜΣΕ) ΕΕ/Τουρκίας και η επεξεργασία μιας έκθεσης, σε σχέση με τις επιπτώσεις τελωνειακής ένωσης, στο κοινωνικό επίπεδο (της Τουρκίας), κατέληξε σε ένα ενιαίο κείμενο, που ψηφίστηκε ομόφωνα τόσο από την τουρκική όσο και από την ευρωπαϊκή πλευρά και χαρακτηρίστηκε ως «καλή πρακτική διαπραγμάτευσης».
Μέσα σε αυτή τη διαδικασία, οι Τούρκοι αναγνώρισαν ότι έχουν προβλήματα και ότι θα πρέπει να συμπεριφερθούν με διαφορετικό τρόπο για την επίλυσή τους. Επίσης, αναγνώρισαν ότι έχουν προβλήματα δημοκρατίας και ατομικών δικαιωμάτων, κάτι που αναγνωρίστηκε για πρώτη και ίσως για μοναδική φορά, από την τουρκική πλευρά, σε αυτή την κοινή έκθεση. Αυτό είναι και το πρώτο μήνυμα της ανάγνωσης του βιβλίου. Το δεύτερο μήνυμα, όπως εξηγεί στα «Χ» ο συγγραφέας, είναι ότι θα πρέπει να οδηγηθούμε σε μια νέα ελληνική παιδεία διαπραγμάτευσης… «Αυτό σημαίνει ότι δεν θα πρέπει να αφήνουμε την διαπραγμάτευση, (είτε αυτή γίνεται σε υψηλό επίπεδο, όπως αυτό των διακρατικών σχέσεων, είτε σε άλλο επίπεδο) στο ταλέντο που έχει ο κάθε άνθρωπος σε σχέση με αυτό, αλλά θα πρέπει να το διδάξουμε. Να καλλιεργήσουμε αυτά τα ταλέντα μέσα από προγράμματα στην εκπαίδευση. Πρέπει να πούμε ότι, αυτή τη στιγμή, το εκπαιδευτικό μας σύστημα δεν έχει καμία σχέση με την έννοια της διαπραγμάτευσης. Κορυφαίες ελληνικές διαπραγματεύσεις, όπως του Βενιζέλου με την συνθήκη της Λωζάνης, του Καραμανλή με την προοπτική της ένταξης στην ΕΕ, του Παπανδρέου με τα Μεσογειακά Προγράμματα, του Σημίτη με την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ, είναι κορυφαίες διαπραγματεύσεις, που είναι πολύ σημαντικό να διδαχθούν και δεν έχει γίνει τίποτε μέχρι σήμερα…» αναφέρει ο κ. Κορυφίδης.
Το εξίσου σημαντικό στοιχείο, κατά την άποψή μας, σε αυτό το βιβλίο είναι, ότι οδηγεί τον αναγνώστη σε χρήσιμα συμπεράσματα. Το βιβλίο βασίζεται σε μια σειρά από πραγματικά γεγονότα που καταγράφονται μέσα από τη διαδρομή του συγγραφέα ως διαπραγματευτή και ως άμεσα εμπλεκόμενου σε αυτά. Κατά συνέπεια, παρουσιάζει αλήθειες που δεν μπορούν να αμφισβητηθούν. Αυτό, κάνει τον αναγνώστη πλουσιότερο σε γνώση, αλλά τελικά τον οδηγεί και σε έναν αναπόφευκτο προβληματισμό, που αφορά το κατά πόσο έχει αξιοποιηθεί συστηματικά η εμπειρία των διαπραγματεύσεων μέχρι σήμερα από τη χώρα μας, ώστε να μπορέσει να καταστεί εργαλείο για την επίτευξη των στόχων της στη παγκόσμια σκακιέρα.
Το βιβλίο του Χριστόφορου Κορυφίδη «Ιστορίες διαπραγμάτευσης» ξεκίνησε το 1997, από την ιδέα του συγγραφέα να επεξεργαστεί την έκθεση για τις κοινωνικές επιπτώσεις της τελωνειακής ένωσης στην Τουρκία. Καταγράφεται βήμα προς βήμα η υλοποίηση της ιδέας του, περνώντας μέσα από τους δαιδαλώδεις διαδικαστικούς δρόμους της Ένωσης αλλά και τους επίσης δαιδαλώδεις διαδρόμους των οργανωμένων δομών της τουρκικής πλευράς.
Πρόκειται για μια διαδρομή που οδηγεί σε απαντήσεις για πολλά από τα ερωτήματα που σχετίζονται με τη διαπραγμάτευση. Την απλή διαπραγμάτευση μεταξύ δύο ανθρώπων, που επιθυμούν να επιλύσουν μια οικονομική τους διαφορά. Τη διαπραγμάτευση μεταξύ εργαζομένων και εργοδοτών σχετικά με τις συνθήκες εργασίας και τους μισθούς. Την πολιτική διαπραγμάτευση, για την επίλυση πολιτικών διαφορών, ενδοκομματικών και διακομματικών. Και τέλος, τη διπλωματική διαπραγμάτευση για την επίλυση διεθνικών διαφορών ή ακόμη και διαφορών που προκύπτουν σε συσπειρώσεις, όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι διεθνείς οργανισμοί.
Όπως αναφέρει ο συγγραφέας στο βιβλίο του, οι «Ιστορίες διαπραγμάτευσης» αποτελούν μια μαρτυρία που αναδεικνύει τον τρόπο λειτουργίας των συλλογικών οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ειδικότερα της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής. Στο βιβλίο περιγράφει τις σχέσεις της Ένωσης με την Τουρκία κατά τη δεκαετία του 1990, δεκαετία προετοιμασίας για τη μεγάλη διεύρυνση (2004) και αναζητήσεων για τη νέα ευρωπαϊκή ταυτότητα.
Απεικονίζει την πολυπλοκότητα των συμφερόντων που εκπροσωπούνται στις Βρυξέλλες καθώς και το «πως» της εξισορρόπησής τους, με δημιουργικούς πάντα συμβιβασμούς. Επισημαίνει τέλος, τον ρόλο της προσωπικότητας του κάθε ατόμου στη διαμόρφωση των συλλογικών ευρωπαϊκών -και όχι μόνον- αποφάσεων, μέσω διαπραγματεύσεων. Η συγκεκριμένη απεικόνιση και περιπλάνηση οδηγεί σε κάποιες διαπιστώσεις, πολύ σημαντικές και επίκαιρες, για την Ελλάδα και τους Έλληνες.
Μια πρώτη διαπίστωση σχετίζεται με το μεγάλο πλεονέκτημα της ένταξης που επιδρά καθοριστικά στην αλλαγή των συσχετισμών των δυνάμεων και της λειτουργίας μας στην ΕΕ.
Μια δεύτερη διαπίστωση σχετίζεται με την έννοια της διαπραγμάτευσης στην εποχή μας. Στην εποχή, δηλαδή, της “Νέας Παγκοσμιότητας”, όπου όλα, πάντα και παντού τείνουν να γίνονται διαπραγματεύσιμα. Διαπραγματεύσιμα, με αέναο ζητούμενο την επιβίωσή μας, ως άτομα και ως συλλογικότητες, όποιας μορφής.
Στο προηγούμενο πλαίσιο, αναδεικνύεται μια συγκεκριμένη πρόταση. Η πρόταση, για την απόκτηση απ’ όλους μας, συστηματικά, οργανωμένα και μέσα από το εκπαιδευτικό μας σύστημα, μιας “Νέας Ελληνικής Παιδείας Διαπραγμάτευσης”. Μια Ελληνική Παιδεία Διαπραγμάτευσης, που θα μας βοηθήσει προοπτικά στο να βελτιώσουμε τη θέση μας στον αξιολογικό-ποσοτικό και ποιοτικό-πίνακα των εθνικών ιδιαιτεροτήτων, που διαμορφώνουν την “Νέα Παγκοσμιότητα”.
Τελικά, οι «Ιστορίες διαπραγμάτευσης» δεν προβάλλουν απλά την εμπειρία ενός Έλληνα που διαπραγματεύθηκε, ως εκπρόσωπος της ΕΕ, με τους Τούρκους σε μια από τις πιο δύσκολες δεκαετίες των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
Οι «Ιστορίες διαπραγμάτευσης» ανοίγουν νέους δρόμους, δρόμους πολιτικής και Της κοινωνικής εξοικείωσής μας με την πραγματικότητα του σήμερα και του αύριο, τη “Νέα Παγκόσμια Πραγματικότητα” που, όπως όλα δείχνουν, απαιτεί ένα νέο μείγμα παραγωγικών και επικοινωνιακών συμπεριφορών για την καλλιέργεια πολιτικής, πολιτισμικής και οικονομικής ισχύος. Ένα μείγμα, που θα υπηρετεί, όχι απλά τις υπαρκτές, αλλά κύρια, τις διαφαινόμενες-όποιας μορφής-συλλογικές και ατομικές ανάγκες. Ένα μείγμα, επίσης, όπου η σοφία, η γνώση, οι νέες τεχνολογίες και η διορατικότητα, θα αποτελούν τις αναφορές, στη διαμόρφωσή του. Ένα μείγμα, τέλος, όπου η δημιουργική διαπραγμάτευση όλων των επιπέδων και στόχων-θα καθορίζει σημαντικά, τη σύγχρονη στάση ζωής των ανθρώπων. Τη στάση ζωής των ανθρώπων, της “Νέας Παγκοσμιότητας”.
Η ταυτότητα του Δραμινού συγγραφέα
Ο Χριστόφορος Κορυφίδης γεννήθηκε στα Κύργια Δράμας, το 1944. Σπούδασε και δούλεψε ως δάσκαλος. Διετέλεσε αντιπρόεδρος, γραμματέας και πρόεδρος (1982-1989) της Διδασκαλικής Ομοσπονδίας Ελλάδας καθώς και αντιπρόεδρος της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΑΔΕΔΥ και πρόεδρος του Γενικού Συμβουλίου της (1989-2001). Στο διάστημα 1994-2006 διετέλεσε, ως εκπρόσωπος της ΑΔΕΔΥ, σύμβουλος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής και μέλος του Προεδρείου της (1996-2000), καθώς επίσης, αντιπρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικές Σχέσεις (2002-2004). Στο προηγούμενο πλαίσιο, συμμετείχε, ως μέλος (1996-2002), στη Μικτή Συμβουλευτική Επιτροπή (ΜΣΕ) Ευρωπαϊκής Ένωσης/Τουρκίας. Με την τελευταία ιδιότητά του συνέταξε μαζί με τον Bayram Meral, Τούρκο -μέλος της ΜΣΕ- έκθεση με θέμα: «Επιπτώσεις της τελωνειακής ένωσης ΕΕ/Τουρκίας στο κοινωνικό επίπεδο». Στο διάστημα από το 2006 έως το 2010 διετέλεσε Νομαρχιακός Σύμβουλος Δράμας, Επικεφαλής της Μείζονος Αντιπολίτευσης. Σήμερα, δηλώνει καλλιεργητής γης και, όπως σ’ όλες τις διαδρομές της ζωής του, «καλλιεργητής συνειδήσεων».