– Απέστειλε επιστολή στην Περιφέρεια Α.Μ.Θ. και τις υπηρεσίες της για τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει το έργο διευθέτησης του χειμάρρου
– Δ. Καζάκης στα «Χ»: «Nα γίνει όσο το δυνατόν μικρότερη ζημιά στην περιοχή, παρότι η θέση μας είναι ότι η συγκεκριμένη παρέμβαση δεν πρέπει να γίνει»
Επιστολή για τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει το έργο διευθέτησης του χειμάρρου Καλλιφύτου, έστειλε προς τον Περιφερειάρχη, κ. Χρ. Μέτιο, τον Αντιπεριφερειάρχη Δράμας, κ. Γ. Παπαδόπουλο, και τις υπηρεσίες της Περιφέρειας η Οικολογική Κίνηση Δράμας, τις προηγούμενες ημέρες.
Ο πρόεδρος της Οικολογικής Κίνησης Δράμας, κ. Δημήτρης Καζάκης, σημειώνει στα «ΧΡΟΝΙΚΑ της Δράμας» ότι από τις μελέτες του έργου που έχει εξετάσει η Οικολογική Κίνηση Δράμας, υπάρχει φόβος ότι θα καταστραφεί το πολύ πλούσιο περιβάλλον του χειμάρρου.
«Υπάρχουν δέντρα, θάμνοι, φυτά και υδρόβιοι οργανισμοί, όπως καραβίδες, ψάρια κλπ. Το αποτέλεσμα της παρέμβασης θα είναι να έχουμε ένα ρέμα με συρματοκιβώτια και λόγω της μεγάλης επέμβασης θα είναι πάρα πολύ δύσκολο να διατηρηθούν έστω και τα βασικά είδη. Η παρέμβασή μας έχει στόχο να γίνει προσπάθεια, ώστε να γίνει όσο το δυνατόν μικρότερη ζημιά στην περιοχή, παρότι η θέση μας είναι ότι η συγκεκριμένη παρέμβαση δεν πρέπει να γίνει. Προσπαθούμε να διασωθεί ό,τι γίνεται. Βέβαια, έχουμε και συνεργασία και με επαφή με τις Τεχνικές Υπηρεσίες της Περιφέρειας και την υπεύθυνη του έργου, κα Νίκη Κεφαλίδου, η οποία έχει διάθεση συνεργασίας και δεν είναι υπέρ της καταστροφής. Πιστεύουμε ότι θα πρέπει να συνεργαστούμε όλοι για να δούμε τι μπορεί να γίνει, ώστε να υπάρξει η μικρότερη ζημιά στο περιβάλλον».
Η επιστολή της Οικολογικής Κίνησης Δράμας
Στην επιστολή που απέστειλε η Οικολογική Κίνηση Δράμας και υπογράφει ο πρόεδρός της, κ. Δημήτρης Καζάκης, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για τις επιπτώσεις από το έργο διευθέτησης του χειμάρρου Καλλιφύτου, αναφέρει τα εξής:
«Η Οικολογική Κίνηση Δράμας είναι μία οργάνωση της μαχόμενης οικολογίας και έχει ως σκοπό την προστασία του περιβάλλοντος και της ζωής. Στο πλαίσιο αυτό, παρακολουθεί και παρεμβαίνει είτε προτρέποντας και συμμετέχοντας στη διαφύλαξη και ανάπτυξη του φυσικού περιβάλλοντος είτε αποτρέποντας τις δράσεις εκείνες που βλάπτουν το περιβάλλον.
Αφορμή της επιστολής αυτής είναι ο τρόπος υλοποίησης της πράξης: «Διευθέτηση χειμάρρου Καλλιφύτου (από το τέλος της επικάλυψης του χειμάρρου μέχρι τη σωληνωτή διάβαση)», η οποία έχει ενταχθεί για χρηματοδότηση στο ΕΠ ΑΜΘ 2014-2020 με κωδικό ΟΠΣ 5060319 και προϋπολογισμό 4.230.000 €.
Μόλις πληροφορηθήκαμε την ένταξη του έργου σε πρόγραμμα χρηματοδότησης, ενδιαφερθήκαμε για τον τρόπο με τον οποίο θα διαφυλαχθεί η πλούσια χλωρίδα και πανίδα κατά μήκος του χειμάρρου. Για την ενημέρωσή μας απευθυνθήκαμε στην Περιφερειακή Ενότητα Δράμας και μετά από αλληλογραφία μάς χορηγήθηκε αντίγραφο της Μ.Π.Ε. του έργου, ενώ αρνήθηκε να μας χορηγήσει αντίγραφο της μελέτης που υποβλήθηκε για χρηματοδότηση με το πρόσχημα της ύπαρξης… πνευματικών δικαιωμάτων.
Από τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Μ.Π.Ε.) πληροφορηθήκαμε ότι:
α) Θα διευθετηθεί το άναντες τμήμα του χειμάρρου (τμήμα 1).
β) Δεν γίνεται καμία παρέμβαση στη σωληνωτή διάβαση στον Αρκαδικό η οποία και αποτελεί σημαντικό εμπόδιο στη ροή του νερού, καθώς στο σημείο εκείνο στενεύει η διατομή του χειμάρρου αλλά και η ίδια η διάβαση αποτελεί εμπόδιο στη ροή.
γ) Η διευθέτηση του χειμάρρου θα γίνει κυρίως με επένδυση των πρανών με συρματοκιβώτια και στα σημεία όπου δεν υπάρχει επαρκής χώρος θα κατασκευαστούν τοίχοι αντιστήριξης, ενώ ο πυθμένας θα επενδυθεί με λιθορριπή.
δ) Στον προϋπολογισμό του έργου που περιλαμβάνεται στη Μ.Π.Ε. προβλέπονται μεγάλες ποσότητες εκσκαφών, της τάξεως των 48.100 κ.μ. (εκσκαφές τάφρων 1.000 κ.μ., εκβαθύνσεις, διαπλατύνεις 40.800 κ.μ., εκσκαφή θεμελίων τεχνικών έργων 7.300 κ.μ.).
ε) Προβλέπεται ότι: «Από την κατασκευή του έργου θα προκύψει απώλεια βλάστησης στην κοίτη του χειμάρρου που θα αφορά κυρίως θαμνώδη και ποώδη βλάστηση. Τα δένδρα που υπάρχουν στις όχθες του χειμάρρου, προτείνεται να διατηρηθούν όσο είναι δυνατόν, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τα μεγάλα δένδρα. Επίσης, στα τμήματα που επενδύονται, θα αφήνεται μία περιοχή της τάξεως του μέτρου γύρω από τον κορμό του δένδρου χωρίς επένδυση».
στ) Στις περιοχές όπου προβλέπεται να διατηρηθεί η βλάστηση, ο πυθμένας δεν θα καθαρίζεται σε βάθος 30 εκ. και δεν θα επιχώνεται μέχρι την τελική στάθμη με λιθορριπή.
ζ) «Στην κοίτη, ορισμένοι θάμνοι και μερικά δένδρα που υπάρχουν διατηρούνται αφήνοντας μία περιοχή της τάξεως του μέτρου γύρω από τον κορμό ή τη βλάστηση χωρίς λιθορριπή. Στα πρανή στις θέσεις των κορμών δένδρων γίνεται διακοπή της επένδυσης ενός μέτρου περίπου».
η) «Από την κατασκευή του έργου θα προκύψει απώλεια βλάστησης στην κοίτη του χειμάρρου που θα αφορά κυρίως θαμνώδη και ποώδη βλάστηση. Τα δένδρα που υπάρχουν στις όχθες του χειμάρρου προτείνεται να διατηρηθούν, όσο είναι δυνατόν, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τα μεγάλα δένδρα. Επίσης, στα τμήματα που επενδύονται θα αφήνεται μία περιοχή της τάξεως του μέτρου γύρω από τον κορμό του δένδρου χωρίς επένδυση. Θεωρούμε, όμως, ότι ένα 20% των δένδρων θα απολεσθεί και αυτό κυρίως αφορά τα μικρότερα δένδρα».
θ) «Ως μέτρο για την αντιμετώπισης της απώλειας βλάστησης, προτείνεται η φύτευση θάμνων και δένδρων στην κορυφή των πρανών του ρέματος και στα εξωτερικά πρανή των αναχωμάτων».
Από την Απόφαση Έγκρισης των Περιβαλλοντικών Όρων (Α.Ε.Π.Ο.) του έργου πληροφορούμαστε ότι:
α) «Από τις πιστώσεις για την κατασκευή και λειτουργία του έργου, να εξασφαλίζονται κατά προτεραιότητα οι απαιτούμενες δαπάνες για τα έργα προστασίας του περιβάλλοντος» (άρθρο Δ-1).
β) «Δεν προβλέπεται να γίνουν επεμβάσεις στη βλάστηση της περιοχής που να απαιτούν φυτοκομική αποκατάσταση. Η κοπή και απομάκρυνση της βλάστησης θα είναι ελάχιστη. Οι αποψιλώσεις να περιορίζονται στις απολύτως απαραίτητες και οι εκσκαφές να περιορισθούν στις απολύτως αναγκαίες».
γ) «Οι αναφερόμενοι περιβαλλοντικοί όροι ισχύουν μέχρι 31/12/2021» (άρθρο ΣΤ).
δ) Τουλάχιστον τρεις μήνες πριν από τη λήξη της παρούσας και εφόσον δεν πραγματοποιηθούν διαφοροποιήσεις στα στοιχεία της Μ.Π.Ε., ο φορέας του έργου υποχρεούται να προσκομίσει στην Υπηρεσία φάκελο δικαιολογητικών για την ανανέωση της ισχύος των περιβαλλοντικών όρων.
ε) Η ισχύς της Α.Ε.Π.Ο. λήγει στις 31/12/2021 και πρέπει να τροποποιηθεί.
Από την αλληλογραφία με την Περ. Ενότητα Δράμας, πληροφορηθήκαμε ότι θα εκπονηθεί Φυτοτεχνική Μελέτη, η οποία, όμως, σύμφωνα με την Α.Ε.Π.Ο., δεν μπορεί να προβλέπει φυτοκομική αποκατάσταση της φυσικής βλάστησης η οποία απαγορεύεται να κοπεί, παρά μόνο συμμορφώνεται με την πρόβλεψη της Α.Ε.Π.Ο. για να «διατηρηθεί και να εμπλουτιστεί το φυσικό περιβάλλον περιμετρικά της όχθης του χειμάρρου».
Με δεδομένη την ύπαρξη πολλών και μεγάλων δένδρων στον πυθμένα και στα πρανή του χειμάρρου (λεύκες, πλατάνια, ευκάλυπτοι, ιτιές, σκλήθρα, φτελιές κ.ά.), στην οποία ενδιαιτάται σημαντική πανίδα (θηλαστικά, ερπετά και αμφίβια, αλλά και ορνιθοπανίδα και ιχθυοπανίδα), τον τρόπο διευθέτησης του χειμάρρου που δεν επιτρέπει την διατήρηση της χλωρίδας, την άρνηση της Περιφερειακής Ενότητας Δράμας να μας χορηγήσει αντίγραφο της μελέτης, ώστε να επιβεβαιώσουμε ότι έχουν ληφθεί μέτρα για την διατήρηση της βλάστησης, μας δημιουργήθηκε η εντύπωση ότι ενδεχομένως στη μελέτη που θα χρηματοδοτηθεί δεν περιλαμβάνονται μέτρα για τη διατήρηση της χλωρίδας κατά μήκος του χειμάρρου και κατά συνέπεια ενδέχεται να μην τηρούνται οι περιβαλλοντικοί όροι του έργου».
Με την επιστολή της η Οικολογική Κίνηση Δράμας, ανάμεσα σε άλλα, αναφέρει ότι τελικά προτείνει:
«Την κατά προτεραιότητα μελέτη και ένταξη σε πρόγραμμα χρηματοδότησης της αντικατάστασης του σωληνωτού τεχνικού του Αρκαδικού με γέφυρα, ώστε να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος πλημμύρας.
Και σε δεύτερη φάση, την εκ νέου μελέτη της διευθέτησης του τμήματος 1 του χειμάρρου, με γνώμονα τη διατήρηση των φυσικών πρανών, την ελαχιστοποίηση της δημιουργίας τεχνητών πρανών και την προστασία τους με άλλα υλικά και όχι με συρματοκιβώτια. Παράλληλα, ζητάμε οι υπηρεσίες που ελέγχουν την τήρηση των περιβαλλοντικών όρων του έργου να προβούν στον έλεγχο της μελέτης και των τευχών δημοπράτησης του έργου, ώστε να διαπιστωθεί αν είναι δυνατή η τήρηση των περιβαλλοντικών όρων και αν έχουν διατεθεί οι απαραίτητες δαπάνες από τις πιστώσεις του έργου, για να διασωθεί η βλάστηση κατά μήκος του χειμάρρου, σύμφωνα με τις προβλέψεις της Μ.Π.Ε. και τους περιορισμούς της Α.Ε.Π.Ο.».
Επίσης αναφέρει: «Καθώς δεν έχουμε υπόψη μας παρόμοιο έργο που μεταξύ των συρματοκιβωτίων να έχει διατηρηθεί η βλάστηση, θεωρούμε ότι είναι σχεδόν αδύνατον να τηρηθούν οι περιβαλλοντικοί όροι του έργου, ώστε να διασωθεί το μεγαλύτερο μέρος της βλάστησης και κατ’ επέκταση να συνεχίσει να υπάρχει η πανίδα στον χείμαρρο, εφιστούμε την προσοχή στις υπηρεσίες που εγκρίνουν τη χρηματοδότηση και διευθύνουν το έργο, καθώς η μη τήρηση των περιβαλλοντικών όρων και η καταστροφή της βλάστησης μπορεί να οδηγήσει σε προσφυγές στα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε απένταξη του έργου και τελικά, εκτός από την καταστροφή του περιβάλλοντος, σε επιπλέον οικονομική επιβάρυνση των πολιτών».