Η έκθεση «Ά-τοπος Μνήμη» της Ιωάννας Ζηκίδου εγκαινιάστηκε το Σάββατο 18 Μαρτίου στην αίθουσα Τέχνης Ελευθερία
Η εμβληματική έκθεση Ά-τοπος Μνήμη της Ιωάννας Ζηκίδου εγκαινιάστηκε το Σάββατο στην αίθουσα Τέχνης Ελευθερία. Η καλλιτέχνις επέστρεψε στην πόλη της Δράμας για να σκιαγραφήσει μια ιστορία που επαναλαμβάνεται. Μέσα από την σύγχρονη αφήγηση της παράδοσης ο θεατής γίνεται κοινωνός τής αέναης κυκλικής πορείας της ιστορίας.
Η έκθεση χωρίζεται σε δυο μέρη. Το πρώτο θίγει το προσφυγικό ζήτημα μέσα από μια πιο αφαιρετική και κάπως σύγχρονη ματιά. Η «σύμβαση» που υπάρχει στην έκθεση είναι ότι κάθε βίδα που παρουσιάζεται στα έργα, είναι συμβολικά ένας άνθρωπος που προσπαθεί να μείνει σε ένα μέρος. Υπάρχει και το πλέγμα της γλώσσας και του πολιτισμού που μας κρατά σε ένα μέρος και συνδέει ταυτόχρονα τους ανθρώπους μεταξύ τους. Στην έκθεση υπάρχουν τέσσερα έργα που αφορούν το προσφυγικό ζήτημα. Το ένα έχει σχέση με τη μνήμη και όλους αυτούς που θυμόμαστε αχνά ή περισσότερο καθαρά. Το έργο λέγεται σύστημα μνήμης. Ένα δεύτερο έργο έχει σχέση με την προσπάθεια του ανθρώπου να μείνει σε ένα μέρος. Πολλές φορές η ζωή τα φέρνει έτσι που οι άνθρωποι, οι πρόσφυγες εκτοπίζονται. Στο έργο υπάρχουν τα βήματά τους και η προσπάθεια εγκατάστασης σε μια νέα πραγματικότητα όπως και η απεγκατάστασή τους συν τω χρόνω, είπε μιλώντας στα ΧΡΟΝΙΚΑ της Δράμας η κα Ιωάννα Ζηκίδου. Η ίδια σχολιάζοντας στα «Χ» τα ερεθίσματα που είχε προκειμένου να προχωρήσει στη συγκριμένη εικαστική δουλειά, ανέφερε: «Η γιαγιά μου είναι πρόσφυγας. Εγώ έχω κάνει 22 μετακομίσεις στην Ελλάδα, άλλες ηθελημένα και άλλες αναγκαστικά. Αυτή η προσπάθεια σύνδεσης σε ένα μέρος, εγκατάστασης και απεγκατάστασης, ήταν μέσα μου. Στα έργα υπάρχει η κίνηση της βίδας, που περιστρεφόμενη γύρω από τον εαυτό της προσπαθεί να μείνει σε ένα μέρος. Όπως και το πλέγμα που πάντα με ενδιέφερε στην εικαστική μου πορεία. Υπήρξε λοιπόν αυτός ο συνδυασμός και η συμβολική αναπαράσταση αυτής της διαδικασίας». Η κα Ζηκίδου διευκρίνισε στα «Χ» ότι ασχολείται για πρώτη φορά με το προσφυγικό ζήτημα στα έργα της. Σε προηγούμενες εκθέσεις χρησιμοποίησε και πάλι το πλέγμα σαν φορέας τέχνης, αλλά με θέμα την διατήρηση της ομορφιάς.
Στα έργα της έκθεση μπορεί να δει κανείς τα κρεμασμένα κόσκινα στα οποία υπάρχει ο κύκλος, που συναντά κανείς παντού στην έκθεση, όπως και το πλέγμα. Τα κόσκινα είναι χρηστικά αντικείμενα τα οποία η δημιουργός έχει βάλει σε μια μη χρηστική χρήση, για να δείξει ότι αυτό δεν λειτουργεί όταν κάποιος είναι εκτοπισμένος πρόσφυγας μακρυά από την πατρίδα του. Παράλληλα ο επισκέπτης μπορεί να δει μεταξύ άλλων και ένα έργο με διαφάνειες, που έχει σχέση με την αυθαιρεσία των συνόρων και δημιουργήθηκε από την κα Ζηκίδου με αφορμή τα γεγονότα στην Ουκρανία. Παράλληλα ο επισκέπτης θα δει 19 χαρακτικά εκθέματα που προέρχονται από την εικονογράφηση παραμυθιών που έκανε η ίδια η καλλιτέχνης.
Η ιστορικός τέχνης κα Βίκυ Κωνσταντινίδου που επιμελήθηκε την έκθεση, δήλωσε στα «Χ» ότι η έκθεση είναι πολύ σημαντική για την ίδια, καθώς η συνεργασία με την κα Ζηκίδου κρατά πάρα πολλά χρόνια. Ειδικότερα αυτή έκθεση είναι πολύ σπουδαία. Έχουμε ταξιδέψει σε όλη τη Βόρεια Ελλάδα. Ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2018, στο ιστορικό μουσείο της Αλεξανδρούπολης, όπου παρουσιάστηκαν τα περισσότερα από τα έργα της έκθεσης. Η πορεία συνεχίστηκε με διάφορους σταθμούς στη Μακεδονία, με μια μικρή παύση λόγω του κορωνοϊού. Ήρθε επιτέλους η ώρα να δούμε αυτή την έκθεση στην πόλη μας. Είναι εμπλουτισμένη και με μια σειρά νέων χαρακτικών της Ιωάννας Ζηκίδου που είναι μια πολύ σπουδαία καλλιτέχνης. Έχει ζήσει αρκετά χρόνια στη Δράμα και αγαπά την πόλη πάρα πολύ…».
Σχετικά με την έκθεση ο πρόεδρος του Συλλόγου Εβριτών Δράμας κ. Γιώργος Μαζαράκης δήλωσε στα «Χ» ότι είναι ιδιαίτερη τιμή για το σύλλογο η συμμετοχή του στην έκθεση της Ιωάννας Ζηκίδου. «Δεν είναι η πρώτη φορά που συνεργαζόμαστε. Η πρώτη ήταν το 2017 όταν διοργνώσαμε το 9ο πανθρακικό αντάμωμα, όταν για πρώτη φορά σε αυτά τα ανταμώματα υπήρξε έκθεση ζωγραφικής. Βέβαια η κα Ζηκίδου είναι από τον Έβρο οπότε οι δεσμοί είναι λίγο ιδιαίτεροι. Η θεματολογία της έκθεσης επηρεάζεται από τις μνήμες που κουβαλά η καλλιτέχνης από τον τόπο καταγωγής της. Η παράδοση με την τέχνη συναντώνται στον χώρο της έκθεσης. Χαρά μας λοιπόν που την έχουμε για δεύτερη φορά στη Δράμα, μαζί με την κα Βίκυ Κωνσταντινίδου που έχει την επιμέλεια της έκθεσης. Θέλουμε να ελπίζουμε ότι η συνεργασία θα συνεχιστεί».
Η έκθεση «Ά-τοπος Μνήμη» παρουσιάζεται τώρα στη Δράμα στο πλαίσιο των 100 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή. Θα διαρκέσει έως τις 2 Απριλίου, και θα λειτουργεί Δευτέρα έως Τετάρτη, 18:00 – 21:00 και Πέμπτη έως Κυριακή 11:00 – 13:00 και 18:00 – 21:00. Σε αυτήν θα πραγματοποιείται εκπαιδευτικό πρόγραμμα για παιδιά κάθε Σάββατο και Κυριακή. Την έκθεση συνδιοργανώνουν η Περιφέρεια ΑΜΘ, η ΑμΚΕ Emphasis και ο Σύλλογος Εβριτών Ν. Δράμας «Ο Έβρος», ενώ τελεί υπό την αιγίδα της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Θρακικών Σωματείων.