Μιλάει στα «Χ» ο κ. Γιάννης Παπουτσής, πρόεδρος του Κέντρου Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ανατολικής Μακεδονίας.
Το Κέντρο Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ανατολικής Μακεδονίας εξέδωσε αυτές τις μέρες, από τις εκδόσεις “Επίκεντρο”, το βιβλίο του Καθηγητή του ΑΠΘ κ. Σπυρίδωνα Σφέτα “ΟΨΕΙΣ ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΉΣ ΚΑΤΟΧΗΣ ΣΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 1916 – 1918”. Στόχος της έκδοσης με τη συμπλήρωση των 100 χρόνων από τη λήξη του Μεγάλου Πολέμου είναι η ανατροφοδότηση με τα προικώα της ιστορικής μας μνήμης, σημειώνει ο πρόεδρος του Κέντρου Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ανατολικής Μακεδονίας κ. Γιάννης Παπουτσής.
Μιλώντας στα “Χ” ο κ. Παπουτσής επεσήμανε ότι εδώ και δέκα περίπου χρόνια από τότε που το Κέντρο Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ανατολικής Μακεδονίας έγινε συλλογική οντότητα, ασχολείται με δυο πυλώνες, τη λαογραφία και την ιστορία της περιοχής μας. «Το δικό μας πρώτιστο ενδιαφέρον ήταν καταρχάς για το πρώτο συνέδριο που κάναμε και αφορούσε στην περίοδο μέχρι να φτάσουμε στην απελευθέρωση, κυρίως της περιόδου του Μακεδονικού Αγώνα. Το συνέδριο ήταν πετυχημένο και όπως είναι γνωστό εκδόθηκαν τα πρακτικά, εδώ και δυο χρόνια. Μετέπειτα μας απασχόλησε η επόμενη χρονική περίοδος, δηλαδή η περίοδος του εθνικού διχασμού, η οποία αφορά στην Βουλγαρική κατοχή της περιόδου 1916 -1918. Για αυτή την περίοδο προηγήθηκαν κάποιες δικές μας δράσεις. Πρώτα έγινε η παρουσίαση των τριών τόμων του Νικόλαου Ρουδωμέτωφ (για τη Δράμα, την Καβάλα και τις Σέρρες) στην Χωριστή το 2010, μαζί με παράλληλες εκδηλώσεις στο Αναγνωστήριο της Χωριστής και στην επιτύμβια στήλη που υπάρχει για τα θύματα της Χωριστής.
Ακολούθησε εκδήλωση προς τιμή των νεκρών εκείνης της περιόδου, οπότε και η Βουλγαρία προσπάθησε με διάφορες μεθόδους να εξοντώσει τον Μακεδονικό Ελληνισμό της περιοχής για να αλλάξει την πληθυσμιακή σύνθεση. Έτσι το 2016 πραγματοποιήσαμε μια εσπερίδα στο διοικητήριο της Δράμας που αφορούσε το συγκεκριμένο θέμα με βασικό ομιλητή τον Σπυρίδωνα Σφέτα και τον Δραμινό ιστορικό Νίκο Γεωργιάδη ο οποίος ανέφερε τον αριθμό των θανάτων σε κάθε χωριό. Τότε ήταν που τιμήσαμε και τον Δημήτρη Πασχαλίδη, τον μόνο δάσκαλο που κατέγραψε τα γεγονότα της περιόδου 1916-1918, τοπικά για την Χωριστή.
Οδηγηθήκαμε σε ένα θεματικό συνέδριο το 2019, με την 7η επιστημονική συνάντηση της Δράμας. Συμπληρωματικά με την 7η επιστημονική συνάνστηση και την έκδοση της Μητρόπολης που κάλυψε το θέμα με τα κλαπέντα της Εικοσιφοίνισσας, εκδώσαμε το καινούργιο μας βιβλίο. Το βιβλίο εμπεριέχει τον ακριβή κατάλογο των κλαπέντων της Εικοσιφοίνισσας τον Ιούλιο του 1917, στοιχεία που έχουν τεράστιο ενδιαφέρον για τη Δράμα, όπως και ολόκληρη η περίοδος που συμπεριλαμβάνεται στο βιβλίο. Τα ιστορικά γεγονότα αναδεικνύονται στο βιβλίο που εκδώσαμε πρόσφατα».
Σε γραπτή ανακοίνωσή του, για την έκδοση του βιβλίου, ο πρόεδρος του Κέντρου Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ανατολικής Μακεδονίας κ. Γιάννης Παπουτσής επισημαίνει μεταξύ άλλων για το σκεπτικό της έκδοσης:
“Ευελπιστούμε:
-Πως 100 χρόνια μετά οφείλουμε να διαβάσουμε με το σωστό τρόπο τη μικροϊστορία μας ανάγοντάς την στο επίπεδο της μακροϊστορίας, για να αναζωπυρώσουμε το ενδιαφέρον για την περίοδο 1916 – 1918, ώστε να συμβάλλουμε στη διεύρυνση του πνευματικού ρεύματος που διαμορφώνεται κυρίως από νέους που επιθυμούν να γνωρίσουν την ιστορία της πολύπαθης περιοχής μας.
-Να οδηγηθούμε στην οφειλόμενη ιστορική αποκατάσταση με την αναγνώριση από πλευράς της Πολιτείας ΗΜΕΡΑΣ ΜΝΗΜΗΣ των ΘΥΜΑΤΩΝ της ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ 1916 – 1918 στην ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ (Νομοί Δράμας, Καβάλας και Σερρών)
– Να συμπληρώσουμε ενδεχομένως πτυχές και σελίδες της ορθής ιστορικής μνήμης, που ανέδειξε η επιτυχημένη Ζ’ επιστημονική Συνάντηση: «Η Δράμα και η Περιοχή της κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο : Ενσωμάτωση, δεύτερη Κατοχή, Ανασυγκρότηση»
– Να θέσουμε νέα ερευνητικά ερωτήματα …
Καλοτάξιδο!»
Ο πρόλογος του βιβλίου
Η περίοδος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου στην περιοχή μας είναι μια επιμελώς αποσιωπημένη και ενοχοποιημένη – λόγω του εθνικού διχασμού – πτυχή της ιστορίας μας με τις ιστορικές συνέπειες και τα θλιβερά επακόλουθά του και για τούτο πολύ ενδιαφέρουσα.
Η έκδοση του βιβλίου με τίτλο: «Όψεις της Βουλγαρικής Κατοχής στην Ανατολική Μακεδονία 1916-1918», του κ. Σπυρίδωνα Σφέτα, καθηγητή Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας, Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, είμαστε βέβαιοι ότι θα φωτίσει περαιτέρω το άγνωστο αυτό κομμάτι της τοπικής μας ιστορίας.
Το Κέντρο Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ανατολικής Μακεδονίας, που βασικός πυλώνας του είναι η εντρύφηση στην τοπική μας ιστορία, επιδιώκει να δώσει το δικό του στίγμα και να αφήσει το αποτύπωμά του ως συνεισφορά και πολύτιμη βιβλιογραφική συμβολή για την εκατονταετηρίδα από τη λήξη του Μεγάλου Πολέμου πέραν των άλλων δράσεών του.
Σκοπός μας δεν είναι να προβάλουμε τις αγριότητες του πολέμου και τις μεθόδους εξόντωσης των Ανατολικομακεδόνων από τους ομόδοξους γείτονές μας, ούτε να αναφέρουμε τα θύματα της βουλγαρικής θηριωδίας για να δημιουργήσουμε συναισθηματική φόρτιση. Σκοπός μας είναι να ενδυναμώσουμε αξιόπιστα και αποτελεσματικά την πεποίθηση πως η μνημόνευση των πολύπαθων μαρτύρων προγόνων μας της περιόδου 1916-1918, η απόδοση της προσήκουσας τιμής στα θύματα αυτά, καθώς επίσης η υπόμνηση της λεηλασίας και αρπαγής των εκκλησιαστικών κειμηλίων και των χειρόγραφων κωδίκων ανεκτίμητης ιστορικής και υλικής αξίας αποτελεί ιερό καθήκον μας, διότι όλα τα παραπάνω είναι πολιτιστική κληρονομιά της Ελλάδας που εντάσσεται στους θεσμούς του πολιτισμού μας.
Ο κ. Σφέτας, ως βαθύς γνώστης του διεθνούς πολιτικού πλαισίου της χρονικής εκείνης περιόδου, υφαίνει με μαεστρία και συστηματική έρευνα τον καμβά της ιστορίας συζευγνύοντας το διεθνές με το τοπικό και μας παραδίδει έργο αξιόπιστο και έγκριτο. Να ευχηθούμε καλοτάξιδο στο βιβλίο του και να εμπλουτίσει τις βιβλιοθήκες των συμπατριωτών μας».