Ο σύγχρονος τρόπος ζωής με την έλλειψη φυσικής δραστηριότητας και την επιδημία της παχυσαρκίας, ολοένα και μεγαλύτερο ποσοστό πληθυσμού αποκτά την επονομαζόμενη μικτή δυσλιπιδαιμία, δηλαδή αυξημένη LDL, αυξημένα τριγλυκερίδια και χαμηλή HDL.
Ο συνδυασμός αυτός γίνεται εξαιρετικά επιβλαβής για τον οργανισμό, επειδή στην ιδιαίτερα βλαπτική επίδραση της LDL προστίθεται η βλαπτική επίδραση των τριγλυκεριδίων και η απουσία της προστατευτικής δράσης της HDL. Έχει υπολογιστεί πως για κάθε 1 mg/dl αύξηση της HDL μειώνεται ο κίνδυνος εμφάνισης καρδιαγγειακού συμβάντος κατά 2-3%.
Οι στατίνες, τα φάρμακα που ελαττώνουν την «κακή» LDL χοληστερόλη, έχουν αποδείξει σε μεγάλο αριθμό κλινικών μελετών ότι οδηγούν σε αποτελεσματική μείωση καρδιαγγειακών συμβάντων (εμφραγμάτων, εγκεφαλικών) καθώς και των θανάτων από στεφανιαία νόσο.
Ωστόσο αρκετές φορές η χορήγηση στατινών δεν επαρκεί για να πετύχουμε τους στόχους μείωσης της LDL χοληστερόλης. Επιπλέον οι στατίνες δεν έχουν ιδιαίτερη δράση στα άλλα συστατικά του λιπιδαιμικού προφίλ όπως είναι τα τριγλυκερίδια και η HDL.
Αυτός είναι ο λόγος της προσπάθειας που γίνεται διεθνώς για τη δοκιμή και αξιολόγηση και άλλων υπολιπιδαιμικών φαρμάκων, η χρήση των οποίων θα γίνεται βέβαια παράλληλα και συμπληρωματικά με τις στατίνες με στόχο μεγαλύτερη μείωση της LDL χοληστερόλης, την αύξηση της «καλής» HDL χοληστερίνης και την ελάττωση των τριγλυκεριδίων.
Η νιασίνη αναστέλλει τη λιπόλυση στα λιποκύτταρα φαίνεται να είναι ιδανική που χαρακτηρίζει το σακχαρώδη διαβήτη και το μεταβολικό σύνδρομο, αφού επιπλέον της μικρής μείωσης της LDL μειώνει σημαντικά τα τριγλυκερίδια, αυξάνει την HDL και είναι το μοναδικό φάρμακο που μειώνει την ιδιαίτερα αθηρογόνο λιποπρωτείνη Lp(a).
Η μορφή παρατεταμένης απελευθέρωσης της νιασίνης χορηγείται σε δόσεις 1-2g μια φορά τη ημέρα πριν τη βραδινή κατάκλιση με σκοπό τη μείωση της συχνότερης παρενέργειες αυτού του φαρμάκου που είναι ένα ιδιαίτερα ενοχλητικό αίσθημα έξαψης.
Είναι ιδιαίτερα σημαντικό η λήψη του φαρμάκου να μη συνοδεύεται από κατανάλωση αλκοόλ ή καυτερών τροφών, όταν δε γίνει κάτι τέτοιο είναι καλύτερα να παραλείπεται η δόση της συγκεκριμένης ημέρας. Το χάπι δεν πρέπει να τεμαχίζεται.
Η νιασίνη είναι παλιό, δοκιμασμένο και αποτελεσματικό φάρμακο. Μειώνει κατά περίπου 20% την LDL και τα τριγλυκερίδια και είναι το μόνο διαθέσιμο σήμερα φάρμακο το οποίο αυξάνει κατά 20% την HDL.
Ο λόγος που μέχρι σήμερα δεν το χρησιμοποιούσαμε ήταν οι σημαντικές παρενέργειές του. Στη σωστή του δοσολογία η απλή νιασίνη προκαλούσε σε ποσοστό 80% των ασθενών έντονη ερυθρότητα προσώπου συνδυαζόμενη με αίσθημα καύσου.
Η σημερινή φαρμακοτεχνική μορφή της μειώνει το ποσοστό αυτό από 80% σε 20% και κάνει συμπτώματα σε όσους εμφανιστούν πιο ήπια.
Η νιασίνη έχει δοκιμαστεί σε αρκετές μελέτες σε συνδυασμό με στατίνη (HATS, ARBITER-2) και υπάρχουν σημαντικές ενδείξεις ότι μειώνει τη πρόοδο της αθηρωμάτωσης καθώς και τα καρδιαγγειακά επεισόδια.
Πέρα από την εζετιμίδη, η οποία συνδυάζεται ιδανικά με τη στατίνη και μειώνει σημαντικά και με ασφάλεια την LDL, σήμερα αποκτούμε και άλλες εναλλακτικές λύσεις στους συνδυασμούς με στατίνη ή ακόμα και στα πλαίσια του τριπλού συνδυασμού στατίνης –εζετιμίδης –νιασίνης για την καταπολέμηση της δυσλιπιδαιμίας, της μάστιγας της σημερινής εποχής η οποία ευθύνεται για τα μισά περίπου εμφράγματα που απαντώνται στο δυτικό κόσμο.
Όσο όμως και να έχουμε φάρμακα αποτελεσματικά με συμπληρωματικές δράσεις και πολύ καλό προφίλ αποτελεσματικότητας –ασφάλειας δεν παύει ακρογωνιαίος λίθος της αντιμετώπισης της δυσλιπιδαιμίας να είναι η σωστή διατροφή σε συνδυασμό με την άσκηση.
Πάνω σε αυτό το συνδυασμό που χαρακτηρίζει τον υγιεινό τρόπο ζωής και όχι στη θέση αυτού, θα χτίσουμε τη φαρμακευτική αγωγή όταν αυτή χρειάζεται.
