Ο προεκλογικός οίστρος της ΝΔ δεν λέει να κοπάσει. Έχοντας τον αέρα του + 9,35% στα πανιά της είναι αποφασισμένη να δημιουργεί θέματα και εκ του μη όντος. Αναφέρομαι στο θέμα της τοποθέτησης των Δικαστών στον Άρειο Πάγο.
Ως πρόλογος λίγα νομικά: Το Σύνταγμα επιτάσσει στο άρθρο 90, ότι οι δικαστές που θα προαχθούν στις ηγετικές θέσεις των ανώτατων δικαστηρίων επιλέγονται από το υπουργικό συμβούλιο και η προαγωγή τους γίνεται με προεδρικό διάταγμα. Η διάταξη δεν λέει τίποτε άλλο για τη διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί. Κλείνει όμως με μια σημαντική φράση: πως όλα αυτά γίνονται «όπως νόμος ορίζει». Το Σύνταγμα ορίζει μόνο τα όργανα που συμπράττουν (υπουργικό συμβούλιο και Πρόεδρος της Δημοκρατίας) και για τη διαδικασία παραπέμπει στο νόμο.
Ο νόμος που ρυθμίζει τη διαδικασία είναι ο Κώδικας Οργάνωσης Δικαστηρίων και Κατάστασης Δικαστικών Λειτουργών, και συγκεκριμένα το άρθρο 49 όπως ισχύει από το 2010 με το νόμο Καστανίδη (ν. 3841/2010). Ο νόμος προβλέπει μια σύνθετη διαδικασία: εισήγηση του Υπουργού Δικαιοσύνης και απόφαση Υπουργικού Συμβουλίου για την προεπιλογή ορισμένου αριθμού δικαστικών για κάθε θέση, στη συνέχεια γνώμη της Διάσκεψης των Προέδρων της Βουλής και, τέλος, νέα εισήγηση και νέα απόφαση Υπουργικού Συμβουλίου για την οριστική επιλογή στην κάθε θέση.
Ο νόμος λέει επίσης ότι ο Υπουργός κινεί τις διαδικασίες «το αργότερο ως το τέλος Απριλίου» και ότι η Διάσκεψη των Προέδρων δίνει τη γνώμη της «μέσα σε δύο μήνες». Ο νομοθέτης θέλει, επομένως, να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία πριν τις 30 Ιουνίου που κενώνονται οι θέσεις. Εν προκειμένω, ο Υπουργός Δικαιοσύνης κίνησε τη διαδικασία στις 3 Μαΐου, με ελάχιστη καθυστέρηση λόγω των αργιών του Πάσχα. Μέσα στο Μάιο, εμπροθέσμως, η Διάσκεψη των Προέδρων έδωσε τη γνώμη της. Για την ολοκλήρωση της διαδικασίας μένει μόνο η τελική απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου μετά από εισήγηση του Υπουργού.
Στις προθεσμίες που θέτει ο νόμος, αποτυπώνεται η βούληση του νομοθέτη να ολοκληρωθούν έγκαιρα οι διαδικασίες, ώστε να μη μείνει ακέφαλη η ηγεσία της Δικαιοσύνης μετά τις 30 Ιουνίου.
Επίσης, ρήτρα που περιέχεται στο νόμο λέει επί λέξει: «Η γνώμη της Διάσκεψης των Προέδρων μπορεί να παραλειφθεί, αν δεν είναι δυνατή η σύγκλησή της λόγω διάλυσης της Βουλής ή για οποιονδήποτε άλλο νόμιμο λόγο». Ο νομοθέτης αποδέχεται, επομένως, το ενδεχόμενο να κινηθεί ή να συνεχιστεί η διαδικασία ακόμα και μετά τη διάλυση της Βουλής και, άρα, κατά μείζονα λόγο, μετά την απλή προαναγγελία εκλογών –πόσω μάλλον όταν έχει ήδη δοθεί γνώμη της Διάσκεψης των Προέδρων.
Επί της ουσίας: Κανείς μέχρι σήμερα δεν αμφισβήτησε τη συνταγματικότητα της ρήτρας ότι η επιλογή μπορεί να γίνει ακόμα και μετά τη διάλυση της Βουλής. Και ούτε διατυπώθηκε οποιαδήποτε τέτοια αμφισβήτηση στα εννιά χρόνια εφαρμογής του νόμου. Σύμφωνα με το Σύνταγμα και τον νόμο, επομένως, η διαδικασία επιλογής της ηγεσίας της Δικαιοσύνης δεν διακόπτεται με την προκήρυξη εκλογών ούτε, κατά μείζονα λόγο, με την απλή προαναγγελία τους, όπως στην συγκεκριμένη περίπτωση, αφού σήμερα δεν έχουμε ακόμα επίσημη προκήρυξη εκλογών αλλά απλή αναγγελία τους από την κυβέρνηση. Η Κυβέρνηση δεν είναι Κυβέρνηση περιορισμένων αρμοδιοτήτων, συνεχίζει να νομοθετεί, σχεδιάζει να φέρει προς ψήφιση τους Κώδικες (Ποινικής Δικονομίας, Ποινικό Κώδικα) και κανείς δεν διανοείται να αμφισβητήσει αυτό της το δικαίωμα.
Να σημειωθεί ότι στη διάσκεψη των Προέδρων που προηγήθηκε, σχηματίσθηκαν ευρύτερες συναινέσεις και με την ψήφο της Νέας Δημοκρατίας. Και ενώ λοιπόν βρισκόμαστε στο τελικό στάδιο της επιλογής η ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ επιθυμώντας να αποδείξει ότι έχει ήδη κατακτήσει την πολιτική ηγεμονία αρνείται την ολοκλήρωση της διαδικασίας με ανυπόστατα επιχειρήματα. Οι δικαστές ΔΕΝ είναι δημόσιοι υπάλληλοι, ώστε να απαγορεύεται ο διορισμός τους σε προεκλογική περίοδο, η οποία τυπικά και ουσιαστικά δεν έχει αρχίσει εφόσον δεν προκηρύχθηκαν οι εκλογές. Πλέον δε αυτού αρνήθηκε να παράσχει τη συναίνεσή της, μολονότι προσκλήθηκε από τον αρμόδιο υπουργό, ώστε η τελική επιλογή να έχει την ευρύτερη συναίνεση. Η δήλωση της Ένωσης Δικαστών είναι χτυπά καμπανάκι για την αντιθεσμική της στάση αλλά η λαχτάρα της επανόδου στο Μαξίμου υπερισχύει. Αν λοιπόν η Νέα Δημοκρατία από τώρα δρα ως Κυβέρνηση μήπως οι εκλογές περιττεύουν;;;;;;;;;;
Υ.Γ. 1 Φυσικά το μείζον που είναι ο τρόπος επιλογής της ηγεσίας των Ανωτάτων Δικαστηρίων για ακόμη μια αναθεώρηση έμεινε στο απυρόβλητο
Υ.Γ. 2 ευχαριστώ τον συνάδελφο κ. Χρ. Κουτσονιάσιο για «τη φιλική συμμετοχή του» στο παρόν.
