Του Αχιλλέα Παπαδόπουλου, Ειδικού Καρδιολόγου
Μέρος Β’
Υπάρχουν, ωστόσο, αναπάντητα ερωτήματα όσον αφορά τις ενδεχόμενες διαφορές ανάμεσα σε διαφορετικούς τύπους καφέ. Στη μελέτη του Χάρβαρντ, μακράν της πολυπληθέστερης και μεγαλύτερης σε χρονική διάρκεια παρακολούθησης, συνηθέστερη ήταν η κατανάλωση καφέ φίλτρου, που είναι ο καφές, ο οποίος επικρατεί στις Η.Π.Α. Φάνηκε μάλιστα μια διαφορά στις τιμές της «κακής» (χαμηλής πυκνότητας, LDL) χοληστερίνης ανάμεσα σε καταναλωτές καφέ διαφορετικού τύπου, συνήθως καφέ που προερχόταν από μηχάνημα. Συγκεκριμένα, όσοι κατανάλωναν καφέ, που δεν προερχόταν από φίλτρο, παρουσίασαν αύξηση της «κακής» χοληστερίνης, σε αντίθεση με όσους κατανάλωναν τον συνήθη, ιδιαίτερα δημοφιλή στις Η.Π.Α, καφέ φίλτρου. Αυτές οι αποκλίσεις αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο, διαφορετικοί τύποι καφέ να μην οδηγούν, επίσης, σε μείωση των εμφραγμάτων και εγκεφαλικών επεισοδίων, άρα να μην έχουν την ευεργετική επίδραση σε ανθρώπινες απώλειες, που κατέγραψε η μελέτη του Χάρβαρντ και βασίστηκε κυρίως σε μακρόχρονη κατανάλωση καφέ φίλτρου.
Ο ελληνικός καφές (στο μπρίκι) έχει αξιολογηθεί στον πληθυσμό της Ικαρίας και φαίνεται πως έχει ευεργετικές ιδιότητες στη λειτουργία του ενδοθηλίου, δηλαδή της εσωτερικής επένδυσης των αγγείων. Η κατάσταση του ενδοθηλίου των αγγείων αξιολογήθηκε σε 150 περίπου υπερήλικες Ικαριώτες, γυναίκες και άνδρες και ήταν εντυπωσιακά καλύτερη σε όσους κατανάλωναν καφέ, με τη μεγαλύτερη ευεργετική επίδραση στην υψηλότερη κατανάλωση (Vascular Medicine 2013;18(2) 55–62). Ο ελληνικός καφές μάλιστα υπερείχε στην καλή λειτουργία του ενδοθηλίου σε σύγκριση με άλλους τύπους καφέ και το τσάι.
Εύλογα οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, στα συμπεράσματά τους στην μελέτη που ήδη αναφέραμε, τονίζουν πως όσοι καταναλώνουν τακτικά καφέ θα πρέπει να νοιώθουν απενεχοποιημένοι, χωρίς ωστόσο να συστήνουν σε όσους δεν πίνουν καφέ, να αλλάξουν στάση για λόγους υγείας. Θα πρέπει επίσης να τονίσουμε, πως όλα τα παραπάνω στοιχεία αφορούν σε υγιείς εθελοντές. Η κατανάλωση καφέ, καθώς και ο τύπος και η ποσότητα του καφέ για καθέναν από εμάς θα πρέπει να λαμβάνει υπ’ όψιν και ενδεχόμενες ειδικές καταστάσεις. Όταν έχουμε κάποιο ειδικό θέμα υγείας, θα πρέπει να συζητάμε την κατανάλωση καφέ με τον γιατρό μας. Ο τελευταίος έχει σήμερα δεδομένα από μελέτες, που του επιτρέπουν να μην είναι αρνητικός απέναντι στον καφέ, ακόμα και σε περιπτώσεις ασθενών με υψηλή πίεση, αφού φαίνεται πως η τακτική κατανάλωση καφέ δεν αυξάνει μακροπρόθεσμα τις τιμές της πιέσεως. Το ίδιο ισχύει ακόμα και σε ασθενείς με αρρυθμίες, στους οποίους η χρήση καφέ θα περιοριστεί με στόχο τη μείωσή τους, χωρίς να υπάρχουν στοιχεία πως η κατανάλωση καφέ μπορεί να είναι επικίνδυνη για αύξηση αρρυθμιών.
Τελικώς ο καφές, ειδικώς ο καφές φίλτρου, αλλά πιθανότατα και ο ελληνικός καφές, αφήνοντας πίσω του τις κακές παρέες και καφενέδες με ντουμάνια καπνού, μπορεί να αποτελεί μια ευχάριστη, τονωτική, αλλά και σωτήρια συνήθεια για τους περισσότερους από εμάς. Στην υγειά σας!