Το ένα πουλάκι:
Θα πάτε στην Έκθεση;
*
Ήταν το ερώτημα που επικρατούσε την προηγούμενη εβδομάδα. Αν το άκουγε κανείς ανυποψίαστος –υπάρχουν ακόμη τέτοιοι;- θα πίστευε πως αφορά σε μια αθώα και αμέριμνη επίσκεψη όπως εκείνες των παιδικών μας χρόνων.
*
Φλας μπακ!
Τα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης, το Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο Δράμας πραγματοποιούσε ημερήσιες εκδρομές στην Έκθεση Θεσσαλονίκης. Τα λεωφορεία ξεκινούσαν Κυριακή πρωί και επέστρεφαν το βράδυ.
*
Μας έπαιρναν οι γονείς μας και πηγαίναμε… κανονική εκδρομή· με τα «τσούλια» που θα στρώναμε κάτω από τα δέντρα για τη μεσημεριανή ανάπαυση, με τα φαγητά μας, τα οποία οι μεγάλοι θα συνόδευαν με μαύρη μπύρα…
*
Εμείς τα παιδιά περιοριζόμασταν σε κανένα παγωτό ή σε μαλλί της γριάς και οπωσδήποτε κάποιο πανηγυρτζίδικο παιχνιδάκι, το οποίο είχε ζωή «από την Τρίτη ως την Τετάρτη», κατά την προσφιλή έκφραση της μητέρας μας.
*
Θυμάμαι ότι στη διαδρομή, στο λεωφορείο, ακούγονταν «Τα τραγούδια μας», ο δίσκος του Γιώργου Νταλάρα σε μουσική Μάνου Λοΐζου και στίχους Φώντα Λάδη. Λιώνουν τα νιάτα μας, στην Αθήνα μες στο κέντρο, η τσιμινιέρα, ο Στράτος…
*
Κάποια από αυτά τα είχαμε μάθει και τα τραγουδούσαμε κι εμείς, χωρίς να καταλαβαίνουμε πάντοτε τα λόγια, αφού κανείς δεν μας εξήγησε ποτέ τι είναι η τσιμινιέρα ή το συνδικάτο στο οποίο ο Στράτος το σκεφτόταν να γραφτεί.
*
Επισκεπτόμασταν γεμάτοι περιέργεια και θαυμασμό τα διάφορα «περίπτερα», μόνο που τότε δεν ξέραμε τη σημασία της λέξης και απορούσαμε που τέτοια τεράστια κτήρια ονομάζονταν έτσι, όπως το περίπτερο της γειτονιάς μας.
*
Μας εντυπωσίαζε ιδιαίτερα και το «Παλαί ντε Σπορ», τόσο για το παράξενο όνομά του, όσο και για το γεγονός ότι εκεί μέσα γινόταν το περίφημο Φεστιβάλ Τραγουδιού που παρακολουθούσαμε από τις ασπρόμαυρες τηλεοράσεις μας.
*
Ωραία χρόνια!
Σήμερα η ερώτησα αν θα πας στην Έκθεση αναφέρεται στη συμμετοχή στα συλλαλητήρια που, εθιμοτυπικά πλέον, πραγματοποιούνται κάθε χρόνο τέτοια εποχή εκεί.
*
Το άλλο πουλάκι:
Ωραιότερα χρόνια!
*
Στα χρόνια του ΠαΣοΚ, από την πρώτη επίσκεψη του Ανδρέα το 1982 και μετά, η Θεσσαλονίκη της Έκθεσης γνώρισε ένδοξες μέρες, με τα «πολιτιστικά κέντρα» του Γιαννόπουλου να έχουν τον πρώτο λόγο.
*
Οι επίσημοι επισκέπτες και οι «φιλοξενούμενοι», δηλαδή οι τζαμπατζήδες, μεταξύ των οποίων και πολλοί δημοσιογράφοι, έφτασαν σε τεράστιους αριθμούς, δίνοντας ζωή στη νυχτερινή Θεσσαλονίκη και τροφή στις λαϊκές φυλλάδες.
*
Καθώς η δεκαετία του ’80 τελείωνε μαζί με την πρώτη οκταετία του ΠαΣοΚ, άρχισαν και οι διαδηλώσεις. Δεν θα ξεχάσω την αποτυχημένη προσπάθεια «επέλασης» στη Θεσσαλονίκη των πρώην εργαζομένων της ΕΑΣ, το 1992.
*
Έφτασαν μέχρι τα Μάλγαρα, χωρίς να πληροφορηθούν ότι το Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο Θεσσαλονίκης είχε, στο μεταξύ, ματαιώσει τα προγραμματισμένα συλλαλητήρια, με αποτέλεσμα η Αστυνομία να τους γυρίσει πίσω.
*
Ο Σημίτης πρέπει να είναι μια από τις σπάνιες περιπτώσεις πρωθυπουργού που βγήκε με τη σύζυγό του βόλτα στην πόλη και απόλαυσε την… πορτοκαλάδα του σε καφετέρια του κέντρου. Άλλοι άνθρωποι, άλλα χρόνια!
*
Θυμάμαι επίσης ότι είχε ζητήσει και… αυτοσυγκράτηση! Τι εύσχημος τρόπος για να πει στους δικούς του «μην το παρακάνετε με τα μπουζούκια, τα ουίσκι και τα λουλούδια»! Εκείνος το είπε, εκείνος το άκουσε.
*
Κάποια στιγμή, που… το λαϊκό κίνημα φούντωσε, η επίσκεψη του εκάστοτε πρωθυπουργού για τα εγκαίνια της έκθεσης πήρε και τον χαρακτήρα ετήσιου ραντεβού για επαναστατική γυμναστική.
*
Αριστεροί, δεξιοί, αναρχικοί, «Μακεδόνες», Παοκτζήδες, μηχανόβιοι και κάθε είδους άλλοι… διαμαρτυρόμενοι δίνουν το δικό τους ραντεβού με στόχο να διαδηλώσουν την αντίθεσή τους στην κυβερνητική πολιτική και να διεκδικήσουν…
*
Έτσι, λεωφορεία από κάθε πόλη ξεκινούν και πάλι για την Έκθεση, τώρα όμως όχι για να επισκεφτούν οι εκδρομείς τα περίπτερα, αλλά για να πάρουν μέρος στις διαδηλώσεις και να συγκρουστούν με την Αστυνομία.
*
Και ένα τρίτο πουλάκι:
Είναι απαραίτητη η σύγκρουση;
*
Βεβαίως! Αποτελεί μέρος του προγράμματος. Διότι η Αστυνομία, ως γνωστόν, επιτρέπει τις πορείες και τις διαδηλώσεις… μέχρι ενός σημείου. Από εκεί και πέρα στήνει τις κλούβες και τα ΜΑΤ, προκειμένου να εμποδίσει τους διαδηλωτές να πλησιάσουν περισσότερο.
*
Έλα όμως που εκείνοι θέλουν να πάνε εκεί ακριβώς που απαγορεύεται! Κι έτσι ξεκινούν οι συγκρούσεις. Οι οποίες έχουν ως στόχο να δείξουν πόσο αντιλαϊκή είναι η εκάστοτε κυβέρνηση που φτάνει να δέρνει αθώους διαδηλωτές.
*
Πράγμα που μπορεί να αναδειχθεί και απλώς από την παρουσία τεράστιου αριθμού αστυνομικών, οι οποίοι «επιστρατεύονται» στο άκουσμα και μόνο των κινητοποιήσεων: «Να ένας πρωθυπουργός που φοβάται τον λαό και ζητάει αυξημένα μέτρα προστασίας από αυτόν».
*
Σκέφτεστε όμως και το άλλο; Την εικόνα ενός πρωθυπουργού που επισκέπτεται μια άδεια πόλη, με έρημους δρόμους, χειροκροτούμενος μόνο από μερικές δεκάδες κλακαδόρων! Δεν θα ήταν μια επίσης δυνατή εικόνα, χωρίς μάλιστα κινητοποιήσεις;
*
Μόνο που τότε δεν θα υπήρχε δυνατότητα «καταγραφής» των «δυνάμεων» που αντιστάθηκαν και έδειξαν την αντικυβερνητική τους διάθεση. Διότι την εικόνα μιας άδειας πόλης μπορεί να την… οικειοποιηθεί ο καθένας· πώς θα φανεί ποιος είναι ποιος;
*
Γι’ αυτό και οι διαφορετικές εκδρομές, γι’ αυτό και οι διαφορετικές πορείες!
Μην μας μπερδέψουν με τους… άλλου