Οι νεφροπαθείς, και ειδικά οι τελικού σταδίου, δηλαδή οι πάσχοντες που υποβάλλονται σε θεραπεία με τεχνητό νεφρό, ενώ έχουν ιδιαίτερα υψηλή νοσηρότητα και θνησιμότητα από καρδιαγγειακά νοσήματα, αποτελούσαν μέχρι πρόσφατα ειδική ομάδα πληθυσμού. Εδώ υπήρχαν και ερωτηματικά, π.χ. ως προς τη χρησιμότητα της παρέμβασης στα λιπίδια τους με φαρμακευτική αγωγή, στατίνες.
Ενώ γνωρίζουμε πως σε όλους τους υψηλού κινδύνου ασθενείς η υπολιπιδαιμική παρέμβαση με στατίνες μείωσε σημαντικά τα καρδιαγγειακά επεισόδια, στις δύο μελέτες που έχουν δημοσιευτεί, δηλαδή την 4D με ατορβαστατίνη και την AURORA με ρουσοβαστατίνη, σε ασθενείς με χρόνια νεφρική ανεπάρκεια τελικού σταδίου, είδαμε να αποτυγχάνουν και να μην δείχνουν κανένα καρδιαγγειακό όφελος. Προ έτους είδαμε για πρώτη φορά να απαντιέται το ερώτημα αυτό με μια μελέτη που έχει μεγάλη αξία στη καρδιολογία, τη μελέτη SHARP. Ήταν η πρώτη μεγάλη μελέτη του έτοιμου συνδυασμού συμβαστατίνης-εζετιμίδης σε ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια με σκοπό να ελέγξει τη μείωσης των μειζόνων καρδιαγγειακών συμβάντων.
Στη μελέτη SHARP, όπου ελέγχθηκαν τόσο νεφροπαθείς υπό τεχνητό νεφρό όσο και σε πρωιμότερα στάδια, είδαμε πως μετά από 5 έτη παρακολούθησης, οι ασθενείς που τυχαιοποιήθηκαν στο συνδυασμό εζετιμίδης/συμβαστατίνης 10/20 mg εμφάνισαν μεγάλης στατικής σημασίας μείωση, 15% των μειζόνων αγγειακών συμβάντων συγκριτικά με τους λαμβάνοντες εικονικό φάρμακο placebo. Για πρώτη φορά είδαμε πως υπολιπιδαιμική αγωγή σε ασθενείς με νεφρική νόσο είναι και ασφαλής και αποτελεσματική και πως ο συνδυασμός εζετιμίδης/συμβαστατίνης απέδειξε ότι μειώνει τα καρδιαγγειακά προβλήματα με αποτελεσματικότητα και ασφάλεια σε ένα δύσκολο πληθυσμό όπως οι νεφροπαθείς.
Στη μελέτη SHARP τυχαιοποιήθηκαν 9438 ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο σε τεχνητό είτε με τιμές κρεατινίνης > 1,7 mg/dl για τους άνδρες ή >1,5 mg/dl για τις γυναίκες, χωρίς ιστορικό στεφανιαίας νόσου. Για να εισαθχεί ο ασθενής στη μελέτη, ο θεράπων ιατρός του θα έπρεπε να πιστεύει πως δεν χρήζει θεραπείας με στατίνη.
Δεν φάνηκαν διαφορές μεταξύ των ασθενών που ήσαν σε τεχνητό νεφρό συγκριτικά με νεφροπαθείς σε πρωιμότερο στάδιο της νόσου και δεν παρατηρήθηκε μείωση της εξέλιξης της νεφρικής νόσου στους ασθενείς που έλαβαν υπολιπιδαιμική θεραπεία. Δεν σημειώθηκε κανένα πρόβλημα ασφάλειας σε αυτή τη δύσκολη ομάδα ασθενών ως προς το φάρμακο. Διαπιστώθηκε ότι η μείωση των συμβάντων ήταν ακριβώς εκείνη η οποία αναμένεται με τη μείωση της LDL χοληστερόλης, βάσει άλλων παλιών παρατηρήσεων από χορήγηση υψηλής δόσης στατίνης και παρακολούθηση του προκύπτοντος οφέλους. Πιθανόν η μεγάλη διαφορά στα αποτελέσματα της μελέτης SHARP συγκριτικά με τις προηγούμενες να οφείλεται στο ότι η τυχαιοποίηση στη μελέτη αυτή έγινε νωρίς, σε πρωιμότερο στάδιο της νόσου, όπου το όφελος των ασθενών από την παρέμβαση έχει μεγαλύτερη αξία.
Η νεφρική ανεπάρκεια προκαλεί ίνωση στον καρδιακό μυ και πολλοί καρδιαγγειακοί θάνατοι στους ασθενείς αυτούς οφείλονται σε κακοήθεις αρρυθμίες λόγω ίνωσης του μυοκαρδίου. Παρεμβαίνοντας πριν το τεχνητό νεφρό, προστατεύουμε τα στεφανιαία αγγεία την εποχή που η ίνωση δεν έχει επεκταθεί τόσο και προστατεύουμε τους ασθενείς αυτούς από καρδιαγγειακά συμβάντα. Τελικώς το ρητό “το προφυλάττειν ευονώτερον του θεραπεύειν”, όσο νωρίτερα αρχίζουμε τη θεραπεία τόσο καλύτερα, παίρνει μια ακόμη θριαμβευτική επιβεβαίωση στους ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια.
