Με την παρουσία ουκ ολίγων συμπολιτών μας έγινε η παρουσίαση του βιβλίου με τίτλο «Τεχνητή Νοημοσύνη, Ναι και Όχι» που συνέγραψε ο Δραμινός καθηγητής του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης (ΔΠΘ), Βασίλης Τσαουσίδης. Η παρουσίαση του βιβλίου έγινε το βραδάκι του Σαββάτου στο Δημοτικό Ωδείο Δράμας.
Η Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ) είναι ένα συγκλονιστικό τεχνολογικό επίτευγμα που πρέπει να το προφυλάξουμε, ώστε να αξιοποιηθεί προς όφελος του πολίτη. Θα μπορούσε να αποτελέσει έναν επιταχυντή λύσεων για επιστημονικά προβλήματα, να βελτιώσει την παραγωγή, να ενισχύσει την ασφάλεια, την υγεία ή την εκπαίδευση, να περιορίσει τη διαφθορά ή την αυθαιρεσία. Θα μπορούσε, ωστόσο, και να οδηγήσει σε απαξίωση της εργασίας, σε μεροληπτική μεταχείριση ευάλωτων ομάδων, να μετατραπεί σε εργαλείο ασφυκτικού ελέγχου του πολίτη ή να διευρύνει τις κοινωνικές ανισότητες αν δεν εγγυηθεί θεσμικά η Πολιτεία την πρόσβαση στους πολίτες, τη διαφάνεια των αλγορίθμων και των δεδομένων, την διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως έχει δηλώσει σε συνέντευξή του στα ΧΡΟΝΙΚΑ της Δράμας, προ ημερών, ο συγγραφέας.
Την παρουσίαση του βιβλίου, στο Δημοτικό Ωδείο της Δράμας, παρακολούθησαν άνθρωποι κάθε ηλικίας που είχαν την ευκαιρία να ενημερωθούν από έναν ειδικό επιστήμονα και να προσεγγίσουν τις διαστάσεις της τεχνολογίας της Τεχνητής Νοημοσύνης, πέρα από τους μύθους, τις απλοϊκές προσεγγίσεις και την παραφιλολογία του διαδικτύου.
Λίγο πριν από την παρουσίαση του βιβλίου, απαντώντας σε ερωτήσεις των «Χ», κ. Τσαουσίδης, σημείωσε ότι η προσέγγιση του θέματος μέσα από το βιβλίο γίνεται πολύπλευρα και πιο ολιστικά. Κυρίως όχι αποσπασματικά. Κι αυτό γιατί σήμερα, πολλές φορές, το θέμα αντιμετωπίζεται με αποσπασματικό τρόπο, για παράδειγμα τη χρήση της ΤΝ σε μια εφαρμογή όπως το ChatGPT, τη χρήση της στην αυτόνομη οδήγηση. «Προσωπικά με ενδιαφέρει να δω συνολικά τις εφαρμογές της ΤΝ, αλλά να δω και τις επιπτώσεις» τόνισε για να προσθέσει «Με ενδιαφέρει επίσης να δω το πως μπορεί να χρησιμοποιηθεί η ΤΝ, ώστε να λειτουργήσει προς όφελος του πολίτη, γιατί θα μπορούσε να λειτουργήσει σε βάρος του, αν δεν υπάρχει θεσμική προστασία. Όπως κάθε εργαλείο και ιδίως τεχνολογικό. Ο λόγος που δουλεύουμε, όσοι δουλεύουμε, στην ΤΝ, είναι ακριβώς για να βοηθήσει τον πολίτη και όχι για να τον καταδυναστεύσει τελικά. Λίγο πολύ αυτό είναι το νόημα και του βιβλίου αλλά και της παρουσίασης».
Απαντώντας στα «Χ» για τον τρόπο με τον οποίο η ΤΝ θα μπορούσε να καταδυναστεύσει τον πολίτη ο κ. Τσαουσίδης απάντησε «Αυτό θα μπορούσε να γίνει, για παράδειγμα, στο κομμάτι του ελέγχου. Ιδίως σε αυταρχικά συστήματα, η ΤΝ είναι ένα εργαλείο το οποίο μπορεί να ελέγχει τον πολίτη εξονυχιστικά. Θα μπορούσε η ΤΝ να κάνει το αντίστροφο, δηλαδή να ελέγχει τη διοίκηση, τη διαφθορά, ή την αυθαιρεσία. Παρόλα αυτά, αυτό που συμβαίνει σήμερα είναι ότι έχει στραφεί προς τον έλεγχο του πολίτη και όχι προς τον έλεγχο της εξουσίας, αν μπορώ να το θέσω έτσι. Τις επιπτώσεις από τη χρήση της ΤΝ θα τις δούμε μετά από πολλά χρόνια. Το δείγμα που έχουμε σήμερα για να υπολογίσουμε τις επιπτώσεις είναι μεροληπτικό. Όλοι εμείς που τη χρησιμοποιούμε, εκπαιδευτήκαμε χωρίς την ΤΝ, οπότε δεν είναι τόσο απλό να απαντήσει κανείς για τις επιπτώσεις της ΤΝ και αυτό νομίζω απασχολεί και την ερευνητική κοινότητα διεθνώς. Η ΤΝ δεν είναι ένα αλάνθαστο μέσο και χρησιμοποιείται ήδη σε κρίσιμους τομείς με μεροληπτικό τρόπο από την Αστυνομία, από την
Εφορία, με τρόπο ενδεχομένως που έχει προφανείς αστοχίες, γιατί ουσιαστικά, η ΤΝ έχει στην καρδιά της τη Στατιστική και τα δεδομένα και επομένως εξαρτάται από τον τρόπο που
θα ενημερωθεί και πως θα εκπαιδευτεί».
Ωστόσο ο κ. Τσαουσίδης, τόνισε ότι η χρήση της ΤΝ έχει και θετικά αποτελέσματα «Η ΤΝ μπορεί να λειτουργήσει ως επιταχυντής λύσεων σε πάρα πολλά προβλήματα. Δηλαδή σε προβλήματα που ο άνθρωπος θα χρειαζόταν εβδομάδες ή χρόνια για να τα λύσει, η ΤΝ τα λύνει σε δευτερόλεπτα. Αυτό είναι μια σοβαρή κατάκτηση που πρέπει να την προφυλάξουμε. Αλλά για να την προφυλάξουμε, θα πρέπει να την προστατεύσουμε θεσμικά. Υπάρχουν ήδη
κάποιες πρωτοβουλίες από την ΕΕ, για παράδειγμα υπάρχει το «EU AI Act» το οποίο είναι το κανονιστικό πλαίσιο για την ΤΝ, όμως δεν έχει προβλέψει ακόμη, για παράδειγμα, εργασιακά θέματα που είναι πολύ σοβαρά. Δεν έχει προβλέψει θέματα πρόσβασης. Σε μερικά χρόνια οι πολίτες δεν θα έχουν ελεύθερη πρόσβαση (στην ΤΝ), ούτε καν πρόσβαση με συνδρομή. Άρα θα καταλήξει ένα εργαλείο το οποίο θα χρησιμοποιούν λίγοι. Αυτό το λέω γιατί η ΤΝ, βασίζεται σε πόρους, δικτυακούς και ενεργειακούς, οι οποίοι είναι περιορισμένοι. Όσο αυξάνεται η ζήτηση, η προσφορά δεν θα μπορεί να την καλύψει, με αποτέλεσμα η παροχή αυτής της υπηρεσίας στους πολίτες να μειώνεται προοδευτικά».
Στη διάρκεια της παρουσίασης του βιβλίου, στο Δημοτικό Ωδείο της Δράμας, με το συγγραφέα συνομίλησαν ο γιατρός και μέλος του δικτύου «Στάσου και σκέψου»,
Χρήστος Γκαρμπούνης, ο δικηγόρος, Αντύπας Καρίπογλου, ο φιλόλογος – συγγραφέας Δημήτρης Σφακιανάκης, ενώ τη συζήτηση συντόνισε η αν. Καθηγήτρια του ΔΠΘ, Έλλη Κατσίρη.
