Επετειακές εκδηλώσεις για τα Ελευθέρια του Κάτω Νευροκοπίου θα πραγματοποιηθούν στις 4 και 5 Ιουλίου 2025. Όπως είπε μιλώντας στα ΧΡΟΝΙΚΑ της Δράμας η αντιδήμαρχος Πολιτισμού του Δήμου Νευροκοπίου, Ελένη Αμβοσιάδου “Η Δημοτική Κοινότητα και ο Δήμος Κάτω Νευροκοπίου διοργανώνουν τις επετειακές εκδηλώσεις των Ελευθερίων του Νευροκοπίου για το 2025. Εκδηλώσεις που τιμούν τη μνήμη, την ιστορία και την πολιτιστική κληρονομιά της περιοχής. Είναι γεγονότα που έχουν μείνει ανεξίτηλα στην ιστορία του τόπου. Στα Ελευθέρια θα πραγματοποιηθούν διάφορες ομιλίες και ταυτόχρονα θα γίνει μια παρέλαση από τιμητικά αγήματα, με έφιππους και τμήματα συλλόγων από το Μοναστηράκι, τους Πύργους, την Καλή Βρύση, το Παγονέρι, τον Βώλακα κλπ. Είναι μια πολύ καλή ευκαιρία για τον κόσμο να επισκεφθεί το Νευροκόπι στις 4 και 5 Ιουλίου”.
Οι εκδηλώσεις διοργανώνονται από τον Δήμο και την Κοινότητα Κάτω Νευροκοπίου και το ΚΕΠΑΑΜ. Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων την Παρασκευή 4 Ιουλίου 2025 στις 19:30 στο αμφιθέατρο Δήμου Κάτω Νευροκοπίου θα πραγματοποιηθεί εσπερίδα ιστορικής μνήμης και πολιτιστικής Κληρονομιάς του Νευροκοπίου με θέμα: «Σελίδες Ιστορίας και Μνήμης του Νευροκοπίου». Η πρώτη ομιλία που θα γίνει από την Βασιλική Πουλιούδη, Προϊσταμένη Εφορείας Αρχαιοτήτων Δράμας έχει τίτλο “Αρχαιότητες του Νευροκοπίου: Μνήμες από τα βάθη των αιώνων” . Η δεύτερη ομιλία που θα γίνει από τον ομότιμο καθηγητής Ιστορίας ΑΠΘ έχει τίτλο “Πάθη και Ηρωισμοί του Νευροκοπίου: Από τον Μακεδονικό Αγώνα στην Ελευθερία”. Η τρίτη ομιλία θα γίνει από τον Ερευνητή Ιστορίας Κωνσταντίνο Παπακοσμά και έχει τίτλο “Το Νευροκόπι στην Πορεία του Χρόνου” στο πλαίσιο της ομιλίας θα γίνει παρουσίαση του Λευκώματος του δήμου. Στο τέλος της εσπερίδας, θα διανεμηθούν δωρεάν αντίτυπα του Λευκώματος στις οικογένειες της Τοπικής Κοινότητας Κάτω Νευροκοπίου.
Το Σάββατο 5 Ιουλίου 2025 στην κεντρική πλατεία Κάτω Νευροκοπίου στις 19:00 θα γίνει η μεταφορά τίμιων οστών του Μητροπολίτη Θεοδωρήτου (1903–1907) και τοποθέτησή τους μπροστά στην προτομή του. Στην εκδήλωση θα συμμετάσχουν πολιτιστικοί σύλλογοι του ΚΕΠΑΑΜ, τιμητικό Άγημα 21ου Συντάγματος Απελευθερωτικού Στρατού του 1913 και έφιπποι Μακεδονομάχοι. Στις 20:00 θα γίνει παρέλαση τμημάτων και στις 21:00 θα ακολουθήσει μουσικοχορευτική εκδήλωση με παραδοσιακούς χορούς από τους συλλόγους του Νομού Δράμας.
Η 4η Ιουλίου 1913 αποτελεί για το Κάτω Νευροκόπι έναν από τους κορυφαίους σταθμούς στη μαρτυρική του ιστορία. Είναι η ημέρα κατά την οποία ο λαός του Κάτω Νευροκοπίου απελευθερώθηκε. Το 21ο Σύνταγμα Πεζικού, υπό την ηγεσία του συνταγματάρχη Νικολάου Μιχαλόπουλου Αρκαδικού, εισήλθε και απελευθέρωσε την πόλη της Δράμας την 1η Ιουλίου 1913, έπειτα από 528 χρόνια δουλείας υπό των Οθωμανών και ένα δύσκολο οκτάμηνο διάστημα Βουλγάρικης κατοχής. Η υπόλοιπη μεραρχία, η 7η Μεραρχία Πεζικού, κατευθύνθηκε βόρεια. Τη νύχτα 2 προς 3 Ιουλίου ακολούθησαν συμπλοκές με βουλγαρικά στρατεύματα, τα οποία ενήργησαν αιφνιδιαστική επίθεση κατά των προωθημένων τμημάτων της ελληνικής μεραρχίας. Οι ελληνικές δυνάμεις αποσόβησαν τον κίνδυνο, κατέλαβαν τη Βροντού και υποχρέωσαν τους Βουλγάρους να υποχωρήσουν προς τα βόρεια αφήνοντας ελεύθερη την οδό προς το Κάτω Νευροκόπι. Η διήμερη μάχη είχε στοιχίσει στη μεραρχία 65 νεκρούς και τραυματίες.
Το 21ο Σύνταγμα Πεζικού, αφού περίμενε στη Δράμα το 2ο Σύνταγμα της 8ης Μεραρχίας Πεζικού για να το αντικαταστήσει, στη συνέχεια κατευθύνθηκε βόρεια μέσω του Γκιουρετζικ (Γρανίτη) και ενώθηκε με τη μεραρχία του κοντά στο Οχυρό ΛΙΣΣΕ το μεσημέρι της 4ης Ιουλίου. Αμέσως μετά όλη η 7η Μεραρχία κατέλαβε το Ζύρνοβο (Κάτω Νευροκόπι), απελευθερώνοντας το από τον οθωμανικό και τον βουλγαρικό ζυγό.