Του Δημήτρη Φλαμούρη, Ph.D. Μαθηματικού, Συγγραφέα, Coach Θετικής Ψυχολογίας
Ποιοι είναι οι μύθοι των σχέσεων που μας εμποδίζουν να βιώσουμε την πιο απολαυστική ανθρώπινη εμπειρία, τη σύνδεση με ένα άλλον άνθρωπο.
Μύθος Νο 1
Οι καλές σχέσεις είναι εύκολες. Δεν υπάρχουν ιδιαίτερα προβλήματα. Υπάρχει ροή.
Αλήθεια Νο 1
Οι σχέσεις είναι το δυσκολότερο πράγμα στον κόσμο. Υπάρχουν συχνά προβλήματα και τσακωμοί. Αυτό που χαρακτηρίζει τις καλές σχέσεις είναι η αντιμετώπιση των προβλημάτων και όχι η μη ύπαρξή τους. Οι καλές σχέσεις έχουν συνεχόμενη προσπάθεια. Δεν υπάρχει ροή. Σχέση χωρίς προσπάθεια δεν είναι καλή σχέση. Είναι καταδικασμένη σχέση.
Μύθος Νο 2
Καταλαβαίνει ο ένας τις ανάγκες του άλλου. «Αν με αγαπούσε πραγματικά, θα έπρεπε να καταλαβαίνει τι θέλω (χωρίς να χρειάζεται να του εξηγήσω)».
Αλήθεια Νο 2
Σε μια καλή σχέση υπάρχουν συνήθως ασυνεννοησία και παρεξηγήσεις. Ο καθένας είναι στο δικό του κόσμο. Ίσως κανένας δε θα μας καταλάβει ποτέ απόλυτα. Χρειάζεται αδιάκοπη επικοινωνία. Δεν μπορεί να μαντεύει ο άλλος τι θέλουμε. Συχνά ούτε εμείς οι ίδιοι ξέρουμε τι θέλουμε. Αν θέλουμε ή αν μας ενοχλεί κάτι, τότε για το καλό της σχέσης, θα χρειαστεί να το εξηγήσουμε.
Μύθος Νο 3
Δυο καλοί σύντροφοι ταιριάζουν στα πάντα.
Αλήθεια Νο 3
Ταιριάζουν σε κάποια και σε κάποια διαφωνούν. Συχνά, μάλιστα, κάποιος θα παραπονιέται γι’ αυτά που τον τράβηξαν αρχικά στο άλλο άτομο. Η αρχική εντύπωση: «Είναι τόσο ανεξάρτητος και ελεύθερο πνεύμα. Όχι όπως εγώ που είμαι κολλημένη στα κουτάκια μου» μετατρέπεται με τον καιρό σε: «Είναι ανεύθυνος και δεν μπορούμε να συνεννοηθούμε. Με κουράζει που δεν μπορεί να προγραμματίσει κάτι».
Είναι φυσιολογικό. Απλά έτσι είναι οι σχέσεις. Όσα περισσότερα κοινά έχουμε, τόσο λιγότερες τριβές θα υπάρχουν. Αλλά πάντα θα υπάρχουν τριβές. Αναγκαστικά.
Μύθος Νο 4
Ζουν ο ένας για τον άλλον.
Αλήθεια Νο 4
Ίσως μόνο στην αρχή. Αν συνεχίσει να ισχύει, τότε μάλλον υπάρχει πρόβλημα. Αν ο άλλος άνθρωπος εξακολουθεί να είναι όλος σου ο κόσμος, τότε είτε είσαι πολύ ανασφαλής και λες: «Βρήκα επιτέλους κάποιον που με αποδέχεται. Τον θέλω συνέχεια κοντά μου για να μην νιώθω μόνος» ή είσαι ο αποδέκτης αυτής της συμπεριφοράς και είσαι παγιδευμένος.
Ο κάθε άνθρωπος έχει την προσωπικότητά του και θα έχει πτυχές που δεν θα μπορεί να καλύψει με τον σύντροφό του. Είναι πολύ υγιές να υπάρχει ο χώρος για να καλυφθούν οι ανάγκες αυτές και με άλλους ανθρώπους. Αν εμένα μου αρέσει το κρασί και στη σύντροφό μου όχι και τόσο, τότε θα βρω άλλους ανθρώπους να μοιραστώ το χόμπι μου.
Μύθος Νο 5
Όταν υπάρχει πρόβλημα, το συζητάνε και το λύνουν.
Αλήθεια Νο 5
Όταν υπάρχει πρόβλημα, κρατάνε μούτρα ή μαλώνουν. Είμαστε όλοι άνθρωποι. Έχουμε τις δικές μας σκοτούρες (δουλειές, παιδιά, γονείς) και θέλουμε πολύ να μας καταλάβει ο άλλος από μόνος του (βλέπε Μύθο 2). Είναι πιο ξεκούραστο. Η καλή επικοινωνία απαιτεί τεράστια προσπάθεια από εμάς και συχνά δεν έχουμε την ενέργεια που χρειάζεται. Είναι φυσιολογικό.
Σε μία ιδανική σχέση (όπως στα παραμύθια) δημιουργούμε χώρο να επικοινωνούμε τα συναισθήματά μας. Όποια κι αν είναι αυτά. Η κοινή επεξεργασία των συναισθημάτων μας ενώνει. Αυτό μας φέρνει πιο κοντά. Ακόμα (περισσότερο) και των δύσκολων συναισθημάτων.
Μύθος Νο 6
Όταν συζητηθεί ένα πρόβλημα, επιλύεται και δεν ξανά προκύπτει.
Αλήθεια Νο 6
Όταν συζητηθεί ένα πρόβλημα, τότε όσο πιο σοβαρό είναι το πρόβλημα τόσο πιο σίγουρο είναι ότι θα ξαναπροκύψει. Ξανά και ξανά. Δεν αλλάζει ο άλλοςεπειδή το θέλουμε εμείς. Αλλάζει επειδή το θέλει εκείνος.
Χρειάζεται επιμονή, συνεχής επικοινωνία και κυρίως κατανόηση για τη δυσκολία της εκατέρωθεν αλλαγής. Όσο πιο πυρηνικό το θέμα, τόσο μεγαλύτερη θα είναι η αντίσταση στην αλλαγή. Είναι φυσιολογικό. Ούτε σε εμάς αρέσει να αλλάζουμε.
Μύθος Νο 7
Το πάθος κρατάει για πάντα.
Αλήθεια Νο 7
Όσο περνάει ο καιρός, το πάθος φεύγει. Η ανία συνήθως έρχεται (αν κρατήσει η σχέση). Είναι φυσιολογικό. Μια καλή σχέση πρέπει να είναι βαρετή. Γιατί παρέχει ασφάλεια και σταθερότητα. Και η ασφάλεια και η σταθερότητα είναι εξ ορισμού βαρετές. Η ανασφάλεια εξιτάρει.
Αλλά δεν είναι κακό αυτό. Μπορεί το ζευγάρι να αυξήσει την αμοιβαία εκτίμηση και να διατηρήσει τη ζεστή όμορφη αγάπη για πολύ καιρό. Με κόπο. Ο κόπος που απαιτείται για την αγάπη είναι που κάνει τη σχέση μη βαρετή. Το πάθος είναι εξαιρετικά απίθανο να μείνει. Δεν είναι υγιές να μείνει (βλέπε Μύθο Νο 4).
Μύθος Νο 8
Αγαπάει ο ένας τον άλλον όπως ακριβώς είναι.
Αλήθεια Νο 8
Θέλει ν’ αλλάξει ο ένας τον άλλον. Να τον «στρώσει»… Είναι φυσιολογικό και θεμιτό να θέλουμε να αλλάξουμε τον άλλον. Όλοι έχουμε τουλάχιστον έναν τρόπο, για να κάνουμε τον βίο αβίωτο για τους άλλους. Όλοι έχουμε κουσούρια. Όλοι. Ο σύντροφός μας θα θέλει να αλλάξει τα δικά μας κι εμείς τα δικά του. Στις επιτυχημένες σχέσεις, αποδέχομαι το ποιος είσαι, αλλά σε διδάσκω πώς να είσαι η καλύτερη εκδοχή του εαυτού σου. Και ακούω και εσένα όταν διδάσκεις εμένα. Οι ρόλοι διδάσκοντα και μαθητή εναλλάσσονται καθημερινά.
Όλοι είμαστε άνθρωποι
Είμαστε όλοι άνθρωποι. Διαφορετικοί. Ταλαιπωρημένοι. Με τις ιδιαίτερες συναισθηματικές αποσκευές και τραυματικές εμπειρίες. Αναγκαστικά ταλαιπωρούμε τους άλλους και οι άλλοι εμάς. Αυτό καθιστά τις σχέσεις ιδιαίτερα πολύπλοκες. Δεν υπάρχουν απλές και εύκολες σχέσεις.
Όλοι θα συμβιβαστούμε στη σχέση μας. Πρέπει να συμβιβαστούμε αν θέλουμε να είμαστε σε σχέση και όχι μόνοι μας. Και είναι πολύ εντάξει να συμβιβαζόμαστε. Είμαστε τόσο διαφορετικοί που δεν γίνεται αλλιώς να κάνουμε χωριό.
Η επικοινωνία είναι το λιπαντικό που μειώνει τις τριβές των σχέσεων. Επικοινωνία με αμοιβαία διάθεση για κατανόηση και αλλαγή. Με την πρόθεση να κάνουμε χώρο για τις ιδιαιτερότητες του άλλου κι εκείνος για τις δικές μας. Να διαμορφώσουμε και να διαμορφωθούμε.
Είμαστε όλοι διαφορετικοί κι όμως έχουμε όλοι τον ίδιο στόχο σε μία σχέση. Ας είμαστε προετοιμασμένοι για τις φυσιολογικές και αναπόφευκτες δυσκολίες που θα συναντήσουμε. Ας είμαστε ομάδα και όχι αντίπαλοι.
Γιατί όλοι αξίζουμε να νιώσουμε αποδεκτοί και άξιοι αγάπης. Όλοι αξίζουμε το στοργικό χάδι ενός άλλου ανθρώπου.
Ας δώσουμε στον εαυτό μας την ευκαιρία να το βιώσουμε!