Tου Αχιλλέα Παπαδόπουλου, Ειδικού Καρδιολόγου
Μέρος Β’
Όλο και περισσότεροι άνθρωποι καταναλώνουν κυρίως επεξεργασμένες τροφές, πλούσιες σε ζάχαρη, αλάτι, κορεσμένα και trans λιπαρά. Η δίαιτα αυτή συνδέεται αιτιολογικά με 4 από τους 10 σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου για θανατηφόρα νοσήματα.
Μία υγιεινή για την καρδιά δίαιτα, πλούσια σε φρούτα και λαχανικά, βοηθά στην πρόληψη του εμφράγματος και του εγκεφαλικού επεισοδίου.
Μπορεί να φαίνεται πολύ δύσκολο να σταματήσει κανείς απότομα να τρώει τις αγαπημένες του τροφές. Αντί, λοιπόν, να αποφεύγουμε εντελώς, για παράδειγμα, τα γλυκά, μπορούμε να τα αντικαταστήσουμε με φρούτα.
Πρέπει να προσπαθούμε να κάνουμε την υγιεινή διατροφή ελκυστική για τα μικρά παιδιά χρησιμοποιώντας συστατικά με έντονα χρώματα. Στο σπίτι θα πρέπει να υπάρχουν άφθονες επιλογές υγιεινής τροφής. Όλα τα μέλη της οικογένειας θα πρέπει να ενθαρρύνονται να ξεκινούν την ημέρα τους με κάποιο φρούτο και να ετοιμάζουν οι ίδιοι το γεύμα τους στο σπίτι, ώστε να είναι βέβαιοι για τις υγιεινές επιλογές τους. Έτσι, θα αποφεύγουν τροφές αμφιβόλου ποιότητας στο σχολείο ή στον χώρο της εργασίας.
Καλά θα είναι να περιοριστεί η καθημερινή πρόσληψη αλατιού σε λιγότερο από 5 γραμμάρια την ημέρα, που είναι περίπου μία μικρή κουταλιά, και να μειωθεί το μέγεθος των μερίδων με χρήση μικρότερου πιάτου. Πρέπει να αυξηθούν τα φρούτα και τα λαχανικά και γενικά οι φυτικές αμυλούχες τροφές και να μειωθεί η λήψη λίπους από το κρέας, το τυρί, το ψάρι.
Κατά τα δύο πρώτα χρόνια της ζωής, οι τιμές της χοληστερίνης και των υπολοίπων λιπιδίων αυξάνονται προοδευτικά, έτσι ώστε μετά τον δεύτερο χρόνο να προσεγγίσουν τις τιμές των νεαρών ενηλίκων. Έτσι, η μέτρηση της χοληστερίνης δεν έχει νόημα να γίνεται παρά μόνο μετά από αυτή την ηλικία. Σε παιδιά και εφήβους από 4 έως 19 ετών, ο μέσος όρος χοληστερίνης είναι τα 165mg/dl. Από την ηλικία των 19 ετών και μετά, τα επίπεδα χοληστερίνης αυξάνονται.
Τα κορίτσια έχουν μεγαλύτερες τιμές LDL-χοληστερίνης από τα αγόρια, ενώ μετά την έναρξη της εφηβείας έχουν και μεγαλύτερες τιμές ΗDL-χοληστερίνης.
Μέτρηση των τιμών λιπιδίων του αίματος καλό είναι να γίνεται:
α) σε παιδιά με θετικό κληρονομικό ιστορικό στεφανιαίας νόσου,
β) σε παιδιά με θετικό κληρονομικό ιστορικό υπερχοληστερολαιμίας και
γ) σε παιδιά που έχουν άλλους παράγοντες κινδύνου, όπως η παχυσαρκία, η αρτηριακή υπέρταση και ο σακχαρώδης διαβήτης.
Οι τιμές ολικής χοληστερόλης και LDL-χοληστερόλης διακρίνονται σε αποδεκτές, όταν βρίσκονται κάτω από την 75η εκατοστιαία θέση (χοληστερίνη κάτω από 170 και LDL κάτω από 110mg/dl), οριακές, όταν βρίσκονται μεταξύ 75ης και 95ης εκατοστιαίας θέσης (χοληστερίνη μεταξύ 170 και 199 και LDLμεταξύ 110 και 129 mg/dl), και αυξημένες, όταν βρίσκονται πάνω από την 95η εκατοστιαία θέση (χοληστερίνη πάνω από 200 και LDLπάνω από 130/dl).
Σχετικά με τις φυσιολογικές τιμές τριγλυκεριδίων και HDL, η Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία συνιστά να θεωρούνται παθολογικές οι τιμές τριγλυκεριδίων πάνω από 150mg/dl και οι τιμές HDL κάτω από 35mg/dl.
Ένας στους δύο καπνιστές θα πεθάνει από ασθένεια σχετιζόμενη με το κάπνισμα. Το κακό είναι ότι όλο και περισσότερα παιδιά και έφηβοι ξεκινούν να καπνίζουν. Επιπλέον, το παθητικό κάπνισμα σκοτώνει στον κόσμο παραπάνω από 600.000 μη καπνιστές κάθε χρόνο, ανάμεσα στους οποίους και αρκετά παιδιά. Στα νεογνά, το παθητικό κάπνισμα μπορεί να προκαλέσει αιφνίδιο θάνατο.
Η διακοπή του καπνίσματος και η αποφυγή του παθητικού καπνίσματος μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο για εμφράγματα και εγκεφαλικά. Είναι πολύ σημαντικό, λοιπόν, να απαγορεύουμε το κάπνισμα στην οικία μας, προκειμένου να προστατέψουμε την υγεία της οικογένειάς μας. Παράλληλα, η ενημέρωση των παιδιών μας για τους κινδύνους από το κάπνισμα θα τα βοηθήσει να αποφασίσουν από μόνα τους να μην καπνίσουν.
Αν κάποιος, τέλος, δυσκολεύεται να διακόψει το κάπνισμα, μπορεί να αναζητήσει βοήθεια σε κάποιο από τα εξειδικευμένα ιατρεία διακοπής του καπνίσματος.
Πρέπει να θυμόμαστε ότι πολλές φορές οι γονείς και οι καθηγητές αποτελούν πρότυπα για τα παιδιά και γι’ αυτό τον λόγο έχουν μεγάλη ευθύνη και υποχρέωση να μη στέλνουν λανθασμένα μηνύματα σε αυτά μέσα από την προσωπική τους εξάρτηση από το κάπνισμα.