Του Δημήτρη Φλαμούρη Μαθηματικού-ΣυγγραφέαCoach Θετικής Ψυχολογίαςwww.dimitrisflamouris.com
Όλοι μας έχουμε κάνει τη σκέψη αυτή: Μήπως κάτι δεν πάει καλά με μένα;
Πώς τα καταφέρνουν τόσο καλά οι άλλοι;
Το συμπέρασμα συνήθως είναι ένα: Έχω πρόβλημα.
Ίσως, όμως, η πραγματικότητα να είναι λίγο διαφορετική από όσο νομίζουμε…
Μιλάω με πολλούς ανθρώπους και σχεδόν όλοι κάποια στιγμή μου λένε:
«Είναι φυσιολογικό αυτό που νιώθω; Ή είμαι λίγο περίεργος;»
Μέσα σε αυτή την ερώτηση κρύβεται μια από τις ισχυρότερες παρεξηγήσεις που μπορούμε να βιώσουμε. Πως όλοι οι άλλοι είναι εντάξει και μόνο εμείς έχουμε προβλήματα.
Αν το πιστεύουμε αυτό τότε θα ενοχοποιούμε τον εαυτό μας για κάτι το οποίο δε θα έπρεπε.
Δεν υπάρχουν «φυσιολογικοί» άνθρωποι
Δεν υπάρχουν «νορμάλ» άνθρωποι. Οι μόνοι άνθρωποι που μας φαίνονται φυσιολογικοί είναι αυτοί τους οποίους δε γνωρίζουμε καλά. Αυτούς τους οποίους ξέρουμε μόνο επιφανειακά. Από μακριά φαίνονται ισορροπημένοι. Ότι πατάν γερά στα πόδια τους.
Αν βγούμε για ένα καφέ μαζί τους όμως και μιλήσουμε λίγο περισσότερο θα καταλάβουμε ότι έχουν και εκείνοι τα δικά τους θέματα και δυσκολίες. Αναπόφευκτα. Έχουν και εκείνοι τα δικά τους κουσούρια που τους καθιστούν προβληματικούς όπως εμείς. Ο λόγος είναι ένας. Είναι άνθρωποι.
Η εξήγηση
Έχουμε μια πολύ ασύμμετρη πληροφόρηση για εμάς και τους άλλους γύρω μας.
Γνωρίζουμε τον εαυτό μας πολύ καλά. Ζούμε κάθε ώρα και στιγμή της ημέρας μας με μας. Ξέρουμε τις αδυναμίες μας από πολύ κοντά. Ξέρουμε κάθε στιγμή που νιώθουμε ανίκανοι να κάνουμε κάτι. Έχουμε μια πολύ καλή εικόνα για το πόσες φορές είμαστε απρόθυμοι, διστακτικοί, φοβισμένοι, τρομοκρατημένοι, ζηλιάρηδες, φλύαροι, εκνευριστικοί, εγωιστές, χαζοί, αδύναμοι, ανοργάνωτοι, αναβλητικοί.
Όλα αυτά τα γνωρίζουμε από πρώτο χέρι.
Για τους άλλους όμως ξέρουμε πολύ λίγα. Βλέπουμε μόνο όσα επιλέγουν να φανερώσουν. Και συνήθως οι άνθρωποι φανερώνουν τα καλά τους στοιχεία.
Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν ποστάρει κανείς τις αδυναμίες του. Ποστάρει μόνο τις όμορφες στιγμές του.
Συνήθως σε μια συζήτηση θα μιλήσουμε για τα κατορθώματα και τα επιτεύγματά μας. Όχι για τα ελαττώματά μας.
Βλέπουμε κάποιον από μακριά να δείχνει μια συγκροτημένη εικόνα και υποθέτουμε ότι πρέπει και μέσα του να είναι το ίδιο ήρεμος όσο η εξωτερική του εμφάνιση υποδηλώνει.
Όχι όπως εμείς. Που το παίζουμε ήρεμοι αλλά μέσα μας φλεγόμαστε.
Εδώ είναι η ασυμμετρία. Γνωρίζουμε τον εαυτό μας μέσα έξω ενώ γνωρίζουμε τους άλλους μόνο… έξω.
Όλοι άνθρωποι
Έχουμε μια πολύ παραμορφωμένη εικόνα για τους άλλους ανθρώπους. Όπως και εκείνοι έχουν για εμάς. Και εκείνοι βλέπουν μόνο ό,τι επιλέγουμε να δείξουμε προς τα έξω. Αναγκαστικά δε θα μας καταλαβαίνουν, όπως και εμείς δεν τους καταλαβαίνουμε.
Αν μπορούσαμε να μπούμε λίγο πιο βαθιά στον εσωτερικό κόσμο ενός εξωτερικά ήρεμου και συγκροτημένου ανθρώπου θα ερχόμασταν αντιμέτωποι με πολύ γνώριμες καταστάσεις. Θα ανακαλύπταμε ανασφάλειες, ανησυχίες και αγωνίες όμοιες με εκείνες που ταλανίζουν και τη δική μας ψυχή. Θα βλέπαμε τα ερωτηματικά του και τους φόβους του. Θα βλέπαμε ότι δεν είμαστε μόνοι στον πόνο που νιώθουμε.
Πώς το ξέρω;
Μα, γιατί οι άλλοι είμαστε εμείς. Είμαστε εμείς οι άλλοι ενός άλλου.
Και εμείς φαντάζουμε φυσιολογικοί στα μάτια του άλλου…
Είμαστε όλοι μας άνθρωποι. Το να έχουμε προβλήματα, κουσούρια, φόβους, ελαττώματα, ανασφάλειες είναι ένα μια αναπόφευκτη συνθήκη της ανθρώπινης ύπαρξης. Δεν υπάρχει άλλη επιλογή. Δεν υπάρχει άνθρωπος χωρίς θέματα. Δεν υπάρχει «φυσιολογικός» άνθρωπος όπως συνήθως αντιλαμβανόμαστε την έννοια του φυσιολογικού.
Ιππότες και μάγισσες
Όταν νιώθουμε προβληματικοί τότε θα αναζητήσουμε να διαβάσουμε άρθρα και να ψάξουμε συμβουλές ώστε να διορθωθούμε.
Αν κανείς προσέξει στους διάφορους ιστότοπους αυτοβοήθειας θα δει πως τα πιο δημοφιλή άρθρα είναι αυτά τα οποία μιλούν για τους ανθρώπους που δε συμβιβάζονται, τους ανθρώπους με το καθαρό βλέμμα, τους ανθρώπους που ξέρουν από τα δύσκολα.
Μας αρέσει να διαβάζουμε για την ανθρώπινη αριστεία καθώς από μικροί ακούγαμε ιστορίες για ήρωες. Για όσους έκαναν άθλους και κατορθώματα. Για τους βασιλιάδες, τους ιππότες και τις πριγκίπισσες. Για τον Ηρακλή και τον Προμηθέα. Τον Ρομπέν των Δασών και τον Βασιλιά Αρθούρο.
Ίσως νιώθουμε λίγοι μπροστά τους. Ίσως μας προκαλούν ένα δέος. Ίσως μας κάνουν να ονειρευόμαστε. Ένας κόσμος μακριά από εμάς. Καλύτερος. Ψεύτικος. Με μπόλικη χρυσόσκονη. Ένα παραμύθι για να πάμε για ύπνο.
Ακριβώς την ίδια αντιμετώπιση έχουμε και στα θέματα αυτογνωσίας και σχέσεων. Ψάχνουμε υποσυνείδητα για τους ξεχωριστούς ανθρώπους. Αυτές οι ιστορίες μας προκαλούν συναίσθημα. Τις γουστάρουμε. Διαβάζουμε για όλους αυτούς τους υπέροχους ανθρώπους που τα έχουν όλα λυμένα. Δεν ξέρω αν αυτοί οι άνθρωποι είναι εξίσου μυθικοί όσο ο Ηρακλής και ο Προμηθέας ή αν υπάρχουν στην πραγματικότητα. Σίγουρα εγώ δεν ανήκω σε αυτούς… Μας προκαλούν τα ίδια συναισθήματα όμως. Δέος, όνειρο. Κάτι ψεύτικο για να ζήσουμε το παραμύθι και μετά πίσω στην πραγματικότητά μας.
Σύνδεση με εμάς: Καμία.
Στον αντίποδα τα άρθρα μιλούν για τους τοξικούς ανθρώπους. Για όσους παίζουν για να σε χάσουν, για όσους είναι πολύ μικρόψυχοι και βλέπουν μόνο τον εαυτό τους. Αυτούς τους ανθρώπους τους ρίχνουμε στην πυρά, ακριβώς όπως ρίχναμε στην πυρά τις κακές μάγισσες στα παραμύθια με τους ιππότες.
Όπως τοποθετούμε τις μάγισσες και τους κακούς δράκους μακριά από εμάς έτσι και τους τοξικούς ανθρώπους τους υποβιβάζουμε στο μπουντρούμι του ανθρώπινου είδους.
Οι καθημερινοί άνθρωποι
Δε διαβάζουμε συχνά για τους απλούς καθημερινούς ανθρώπους. Δεν είναι υπερήρωες. Είναι μέτριοι, συνηθισμένοι.
Δε διαβάζουμε επίσης για τα μαρτύρια των δυνατών ανθρώπων. Ούτε για τον εσωτερικό πόνο των τοξικών ανθρώπων. Βιαζόμαστε να εξυψώσουμε τους «καλούς» και να καταβαραθρώσουμε τους «κακούς». Να τα βάλουμε όλα στα κουτάκια τους, να τα τακτοποιήσουμε στο μυαλό μας για να νιώσουμε ασφαλείς.
Η αλήθεια είναι φυσικά λίγο πιο πολύπλοκη. Η αλήθεια είναι πως όλοι έχουμε στιγμές που φερόμαστε σαν ιππότες και στιγμές που φερόμαστε σαν μάγισσες. Γιατί αυτή είναι η φύση του ανθρώπου. Δεν είναι ούτε άσπρη, ούτε μαύρη. Είναι εναλλασσόμενη.
Αυτή είναι η φύση του ανθρώπου. Του κάθε ανθρώπου. Όλοι έχουμε στιγμές που φερόμαστε τοξικά. Στιγμές που κάνουμε τη ζωή των άλλων κόλαση και στιγμές που γινόμαστε υποδείγματα συμπεριφοράς. Όλοι έχουμε τις όμορφες αλλά και τις μαύρες, σκοτεινές πλευρές μας.
Όλοι μας ανεξαιρέτως.
Αυτή είναι η φύση του ανθρώπου.
Αν λοιπόν δε νιώθεις «φυσιολογικός» τότε έχεις δυο επιλογές.
Να κατανοήσεις πώς κανένας δεν είναι «φυσιολογικός», όπως το φαντάζεσαι.
Ή να νιώσεις πως είναι φυσιολογικό να μην είσαι «φυσιολογικός»!
Κανείς δεν είναι…
