Επιμέλεια: Αθανάσιος Κάππας, Civil & Traffic Engineer
Τις τελευταίες μέρες η Ελλάδα μετρά σοβαρές πληγές από μαζικές και άνευ προηγουμένου πυρκαγιές που έχουν αποτεφρώσει ζωές και περιουσίες στον βασικό ιστό της χώρας. Και δεν έχουμε τελειώσει. Είναι πολλά τα σημεία που πρέπει να αναμοχλευτούν, για να δει κανείς πιο ζωντανά τι έγινε, τι γίνεται και τι πρόκειται να γίνει. Ο καθένας από εμάς έχει την άποψή του. Για έναν περίεργο και συγκυριακό λόγο, αυτή τη δύσκολη στιγμή είναι ανοικτοί οι ουρανοί της Ε.Ε. μέσω της πλατφόρμας «Διάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης», όπου μπορεί να μπει ο μέσος Ευρωπαίος, άρα και ο Έλληνας πολίτης, στην ηλεκτρονικού τύπου αυτή πλατφόρμα, ώστε να δώσει εκεί την προσωπική κατάθεσή του για το πώς μπορεί να μειωθούν ή, και γιατί όχι, να εξαλειφθούν οι πληγές στη δική του γειτονιά στο μέλλον. Στο κάτω – κάτω της γραφής, δεν μας έχουν απομείνει και πολλά περιθώρια από την ανικανότητα των εκάστοτε κυβερνώντων, από τότε που εμφανίστηκε το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής. Καύσωνες όλο και πιο συχνοί, περισσότερες πυρκαγιές, καταστροφικές πλημμύρες, αύξηση θερμοκρασίας κατά 1,5 βαθμό, όλα αυτά ως το 2030.
Όπως λέει και το σχετικό κείμενο: «Το μέλλον είναι στα χέρια σου», όπου παραπέμπει σε ένα άλλο σλόγκαν: «Κάνε τη φωνή σου να ακουστεί», υπάρχει μία ευκαιρία να πει κανείς την άποψή του, να εκφράσει την αντίθεσή του, να προτείνει πώς βλέπει να γίνουν τα πράγματα καθαρότερα. Αν δεν το κάνει και δεν το κάνουν πολλοί, θα εξακολουθήσουν οι λίγοι να παίρνουν αποφάσεις που αφορούν τους πολλούς και κανείς δεν θα γνωρίζει τις επιπτώσεις που ακολουθούν και να μετρά τις πληγές που δημιουργούνται.
Στην περίπτωση της κλιματικής αλλαγής, η κινούμενη αυτή άμμος δεν είναι συγχωροχάρτι κυβερνήσεων για την έλλειψη μέτρων θεραπείας των κακώς κειμένων. Η ίδια η πολιτική της Ε.Ε. για την κλιματική αλλαγή μπορεί να δεχτεί κριτικές και μάλιστα θεμελιώδεις. Κριτικές που θα την υποχρεώσουν:
-Σε ανασύνταξη.
-Σε καλύτερη χρήση των πόρων.
-Σε παρέμβαση, όταν χρειάζεται, για να υποδεικνύουν στις εθνικές κυβερνήσεις «κάνε αυτό, ειδάλλως θα έχεις αρνητικές επιπτώσεις, αν!».
Για να καταστεί δυνατή μία τέτοια αξιοποίηση των υφισταμένων μέσων και των πόρων που έχουν προικοδοτήσει τα μέσα αυτά, χρειάζεται η φωνή του καθενός μας.
Τι λέει η πολιτική για τη δράση της Ε.Ε. «κλιματική αλλαγή»;
Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία είναι το σχέδιό μας, για να κάνουμε την οικονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης βιώσιμη, μετατρέποντας τις κλιματικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις σε ευκαιρίες και καθιστώντας τη μετάβαση δίκαιη και χωρίς αποκλεισμούς για όλους.
Η Πράσινη Συμφωνία είναι μια νέα αναπτυξιακή στρατηγική που επιδιώκει να μετατρέψει την Ευρωπαϊκή Ένωση σε μία σύγχρονη, αποδοτική ως προς τη χρήση των πόρων και ανταγωνιστική οικονομία. Το μέλλον αυτό θα περιλαμβάνει:
-μηδενικές καθαρές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου έως το 2050
-οικονομική ανάπτυξη που έχει αποσυνδεθεί από τη χρήση των πόρων
-συμμετοχή όλων των ατόμων και των περιοχών στη μετάβαση προς μια κλιματικά ουδέτερη και ανθεκτική κοινωνία.
Μεταξύ άλλων, το σχέδιο της Ε.Ε. για την οικοδόμηση μίας πιο πράσινης και βιώσιμης Ευρώπης καλύπτει ένα ευρύ φάσμα τομέων και περιλαμβάνει στόχους όπως: προστασία της βιοποικιλότητας, εξασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας του συστήματος τροφίμων, ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας, προώθηση των πράσινων επενδύσεων και ενδυνάμωση των βιομηχανιών για μία πράσινη μετάβαση, αμβλύνοντας ταυτόχρονα τον κοινωνικοοικονομικό αντίκτυπο της μετάβασης για τους εργαζομένους.
Εδώ είναι όλο το ζητούμενο. Όταν έρχονται ισχυρές και καταστροφικές πυρκαγιές, που δοκιμάζουν και δημιουργούν χάσματα στην κοινωνία από τις τρομακτικές και εφιαλτικές καταστροφές, αναρωτιέται κανείς πόσο σημαντική μπορεί να είναι η βιοποικιλότητα ή τι παραπάνω να φοβηθεί κανείς από τα φαινόμενα της επαπειλούμενης ξηρασίας.
Εδώ ακριβώς μπαίνει και το θέμα της συμμετοχής, με την ευκαιρία που μας δίνεται, στη Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης, που το ελάχιστο που θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει είναι η δημιουργία για τη δημιουργία μιας Ομάδας κρούσης (Task force?), μίας μόνιμης υπηρεσίας παρέμβασης στις περιπτώσεις που έχει παρατηρηθεί μόνιμη και διαρκής ολιγωρία στους εθνικούς μηχανισμούς προστασίας της ζωής και της περιουσίας των κατοίκων της. Όπως ακριβώς αυτό που συμβαίνει σε πολλές χώρες και στη χώρα μας, όπου δεν προλαβαίνουμε να μετρούμε καταστροφές και νεκρούς.
Και ας μην ξεχνούμε ότι, όταν παραδίδονται στην πυρά εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα δασών καλλιεργημένης γης, οικιών, πάρκων σχολείων, νοσοκομείων και άλλων υποδομών, οι πληγές μεν αφορούν το συγκεκριμένο κράτος μέλος, οι στατιστικές όμως δείχνουν την επέκταση της φτώχειας.
Επιπλέον η κλιματική αλλαγή θα έχει σημαντικές κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις, όπως εξάπλωση ασθενειών, μαζικά κύματα προσφύγων και μετανάστευση, μείωση της παραγωγής, άνοδος των τιμών των προϊόντων, απώλεια θέσεων εργασίας και, τελικά, σημαντικές αλλαγές στον τρόπο ζωής.
Οι μελέτες, αλλά και οι ήδη ορατές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, καταδεικνύουν την ανάγκη να αναληφθούν δράσεις μετριασμού της κλιματικής αλλαγής, δηλαδή να ανασχεθεί η ανοδική πορεία της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη, μέσω της μείωσης των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου, καθώς και δράσεις προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, για τον περιορισμό των ζημιών που αυτή συνεπάγεται.
Η κλιματική αλλαγή είναι ένα τεράστιο θέμα. Από την πρώτη Παγκόσμια Διάσκεψη για την Αλλαγή της Ατμόσφαιρας (Τορόντο 1988) ως σήμερα, μεσολάβησαν αρκετές ακόμα, με κυριότερες στο Ρίο ντε Τζανέιρο το 1992, στο Κιότο το 1997, στην Κοπεγχάγη το 2009, στο Παρίσι το 2015 και στο Μαρακές του Μαρόκου το 2016. Στις διασκέψεις σχεδόν όλοι συμφωνούν, αλλά στην πράξη ελάχιστοι τηρούν όσα συμφώνησαν. Υπάρχουν, βέβαια, κατά καιρούς διάφοροι ηγέτες που δημιουργούν προβλήματα, όπως ο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος, όταν ήταν πρόεδρος των Η.Π.Α., ισχυρίστηκε ότι «η κλιματική αλλαγή είναι μία απάτη που επινοήθηκε από τους Κινέζους»(!).
