Τι είναι η επικριτική εσωτερική σου φωνή και δυο τρόποι για να την αλλάξεις

Του Δημήτρη Φλαμούρη, Μαθηματικού, Ψυχολόγου, Συγγραφέα Coach Θετικής Ψυχολογίας

0
2663

«Είμαι άχρηστος»,
«Δε θα τα καταφέρω, θα αποτύχω»,
«Σαν ηλίθιος κάνω, αμάν πια»,
«Μα πόσο φοβιτσιάρης είμαι επιτέλους»
Πολλοί άνθρωποι τυραννιόμαστε από μια εσωτερική φωνή που μας μαλώνει και μας ταλαιπωρεί. Τι ακριβώς είναι αυτή η φωνή;
Θα πάμε κατευθείαν στο ψητό.
Η εσωτερική μας φωνή είναι μια πρώην εξωτερική φωνή την οποία έχουμε κάνει πλέον δική μας.
Ίσως είναι η φωνή ενός επικριτικού γονέα ο οποίος δεν έχανε την ευκαιρία να μας πει πόσο τον απογοητεύαμε. Ίσως ένας αδερφός ή μια αδερφή που μας μείωναν διαρκώς. Ίσως να είναι η φωνή ενός δασκάλου, ο οποίος μας φερόταν άσχημα στο σχολείο.
Είναι μια φωνή την οποία ακούγαμε συχνά όταν ήμασταν μικροί και με την επανάληψη την πιστέψαμε και την εσωτερικεύσαμε. Την κάναμε δική μας.
Μπορεί ακόμα να είναι και η φωνή που ακούσαμε μια φορά μόνο αλλά μας προκάλεσε πολύ έντονο συναίσθημα. Ίσως κάποιος συμμαθητής στο σχολείο ή ένας συγγενής σε μια οικογενειακή συγκέντρωση μας είπε κάτι το οποίο πλήγωσε βαθιά τον παιδικό ευαίσθητο ψυχισμό μας.
Όποια και να είναι η προέλευσή της, το σημαντικό χαρακτηριστικό της είναι ότι είναι μια φωνή, η οποία προήλθε από έξω. Ήταν η γνώμη κάποιου άλλου για εμάς. Δεν αντιπροσωπεύει την αξία μας. Αντιπροσωπεύει αυτό που κάποιο άτομο σε μια στιγμή ή σε μια περίοδο της ζωής μας εξέφρασε σε μας.

Τα φίλτρα
Όταν ήμασταν μικροί δεν είχαμε τα φίλτρα να κατανοήσουμε τι είναι αλήθεια και τι όχι. Σαν σφουγγάρια απορροφούσαμε όλα τα ερεθίσματα από το περιβάλλον μας. Τα καταπίναμε αμάσητα.
Κατά τη διάρκεια της τρυφερής παιδικής μας ηλικίας διαμορφώναμε την άποψη που ακόμα και σήμερα έχουμε λίγο πολύ για τον εαυτό μας (εκτός αν έχουμε κάνει θεραπεία). Χτίζαμε την αυτοεικόνα μας μέσα από τα μάτια των άλλων.
Αν ήμασταν αρκετά άτυχοι ώστε να έχουμε μεγαλώσει ακούγοντας διαρκώς από τον περίγυρό μας λόγια όπως:
«Ποτέ σου δε θα γίνεις τίποτα αξιόλογο εσύ»
«Πρέπει να είσαι πολύ χαζή, τίποτα δεν καταλαβαίνεις»
«Πόσο τεμπέλα, Θέε μου. Άντε κουνήσου λίγο»
«Σε μισώ, μου έχεις διαλύσει τη ζωή»
Αυτές οι εξωτερικές φωνές με την επανάληψη έγιναν αυτό που ονομάζεται ο εσωτερικός μας κριτής. Έγιναν ο παγιωμένος τρόπος με τον οποίο έχουμε μάθει να βλέπουμε τον εαυτό μας.
Τονίζω ότι η εσωτερική μας φωνή δεν αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα αλλά την άποψη κάποιου άλλου για εμάς. Η ισχυρή θέση του ατόμου αυτού στη ζωή μας (πχ ένας γονιός) ή το πολύ έντονο συναίσθημα που η κριτική προκάλεσε σε μας, δεν άφησε κανένα περιθώριο από το να υιοθετήσουμε ασυνείδητα την άποψη αυτή για τον εαυτό μας.
Πλέον άκριτα κι εμείς επαναλαμβάνουμε στον εαυτό μας τα λόγια του άλλου και έτσι όταν πάμε να δώσουμε εξετάσεις θα πούμε:
«Δε θα περάσω. Θα κοπώ»
Όταν είναι να μιλήσουμε σε έναν άντρα ή μια κοπέλα θα πούμε:
«Βλακεία θα πω, δεν ξέρω να μιλάω»
Και άλλα πολλά που φαντάζεστε και ζείτε καθημερινά…

Πώς μπορείς να αλλάξεις την εσωτερική σου φωνή στην πράξη;
Χρειάζεται να συνειδητοποιήσεις πως η εσωτερική σου φωνή χτίστηκε μετά από επανάληψη των ίδιων φράσεων για πολλά χρόνια. Δε θα αλλάξει μόνο και μόνο επειδή εσύ αποφασίζεις να αλλάξει. Θα χρειαστούν συνειδητές στρατηγικές από μέρους σου.
Παρακάτω θα βρεις δυο από τις πιο αποτελεσματικές.
1. Τι θα έλεγε τώρα μια εξωτερική φωνή που σε νοιάζεται;
Αν υπάρχει τώρα κάποιος άνθρωπος στη ζωή σου που νιώθεις ότι σε αγαπάει και στηρίζει όπως είσαι, μια γιαγιά, μια αγαπημένη θεία, ένας ξάδερφος ή ένας καλό φίλος, σκέψου πώς θα μιλούσε αυτό το άτομο σε σένα σε αυτή την κατάσταση που είσαι; Πώς θα σε αντιμετώπιζε; Τι λόγια θα σου έλεγε; Φαντάσου τα και πες τα ίδια λόγια σε σένα. Χρησιμοποίησε συνειδητά αυτή τη φωνή για να αντικαταστήσει την επικριτική φωνή.
2. Γίνε φίλος του εαυτού σου
Σκέψου αν ένας φίλος σου περνούσε αυτό που περνάς ή έκανε την γκάφα που έκανες, τι θα του έλεγες; Πώς θα του μιλούσες;
Θυμήσου πως ένας καλός φίλος σε συμπαθεί όπως είσαι. Δε χρειάζεται να του αποδεικνύεις ότι είσαι ο καλύτερος. Ξέρει τα στραβά σου και τα αποδέχεται.
Θα σου πει: «Μην τρελαίνεσαι. Εγώ είμαι εδώ για σένα. Θα το βρούμε.»
Ένας καλός φίλος σου υπενθυμίζει τις δυνάμεις σου. Ξέρει πώς να σε εμψυχώσει.
Θα σου πει: «Θα τα καταφέρεις. Έχεις τον τρόπο σου εσύ. Και την άλλη φορά αγχώθηκες αλλά τα κατάφερες.»
Ένας καλός φίλος είναι συμπονετικός.
Θα σου πει: «Ρε φίλε, πρέπει να είναι πολύ αγχωτικό αυτό που περνάς. Καταλαβαίνω. Κι εγώ θα τρελαινόμουν.»
Ένας καλός φίλος ξέρει ότι οι δυσκολίες και το να κάνεις λάθη είναι μέρος της ανθρώπινης φύσης. Απλά δε γίνεται αλλιώς. Θα σου πει: «Έκανες βλακεία όντως. Δεν πειράζει. Όλοι κάνουμε. Εγώ να δεις πόσες έχω κάνει. Άνθρωπος είσαι φίλε μου. Αυτή είναι φύση σου. Ας μάθουμε από αυτό.»
Το καλό είναι πως όλοι ξέρουμε πώς να είμαστε καλοί φίλοι. Το μόνο που έχουμε να κάνουμε είναι συνειδητά να χρησιμοποιήσουμε τη δεξιότητα αυτή και στον εαυτό μας!

Συμπέρασμα
Πολλοί από εμάς έχουμε μια φωνή μέσα στο κεφάλι μας που την ακούμε συχνά να τονίζει τα λάθη μας. Είναι εκεί όλες τις στιγμές που πελαγώνουμε και μας υπενθυμίζει πόσο ανάξιοι και λίγοι είμαστε.
Η εσωτερική σου φωνή είναι μια παλιότερη εξωτερική φωνή, η οποία σου μιλούσε με ακριβώς τον ίδιο τρόπο σε μια ηλικία όπου ο χαρακτήρας σου διαμορφωνόταν μέσα από τα μάτια των άλλων.
Καλείσαι να κατανοήσεις ότι αυτή η φωνή δεν αντιπροσωπεύει την αλήθεια για σένα αλλά τη γνώμη των τότε σημαντικών ανθρώπων της ζωής σου, οι οποίοι κουβαλούσαν τον δικό τους σταυρό, είχαν τα δικά τους μαρτύρια και σου φέρθηκαν όπως σου φέρθηκαν.
Είναι στο χέρι σου να αλλάξεις τη φωνή αυτή στο κεφάλι σου. Να την κάνεις πιο κατανοητική. Θα χρειαστεί όμως επιμονή γιατί είσαι μπροστά σε μια παγιωμένη πρακτική χρόνων.
Κάθε φορά που την ακούς να σε επικρίνει θυμήσου μια υπάρχουσα φιλική φωνή της ζωής σου. Γίνε εσύ ο ίδιος φίλος του εαυτού σου. Θα είναι δύσκολο. Θα ξεχαστείς δέκα φορές και θα το θυμηθείς μια. Δεν πειράζει. Σιγά σιγά. Θα το καταφέρεις.
Έτσι θα κατορθώσεις να εισπράξεις επιτέλους τη συμπόνια που τόσο λαχταράς και αδιαμφισβήτητα αξίζεις!

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ
Captcha verification failed!
Η βαθμολογία χρήστη captcha απέτυχε. Παρακαλώ επικοινωνήστε μαζί μας!