Γράφει ο Αχιλλέας Παπαδόπουλος, Ειδικός Καρδιολόγος
ΜΕΡΟΣ Α’
Ειδικευόμενος στην καρδιολογία άκουσα τον Καθηγητή μας να μας εξηγεί ότι το πολυτιμότερο φάρμακο δεν συνταγογραφείται. Ο ασθενής που προσέρχεται στο ιατρείο μπορεί να απολαύσει τα οφέλη του, χωρίς να χρειαστεί να περάσει από το φαρμακείο. Ούτε από νοσοκομείο. Το ίδιο μάλιστα φάρμακο επιδρά ευεργετικά τόσο στη σωτηρία του από το έμφραγμα, όσο και από ένα εγκεφαλικό επεισόδιο και από τις περισσότερες μορφές καρκίνου. Δυστυχώς όμως λίγοι από τους ασθενείς επωφελούνται των ευεργετικών ιδιοτήτων του φαρμάκου, ενώ δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις ιατρών που δεν προσφέρουν κατά την επίσκεψη του ασθενούς στο ιατρείο τους.
«Δεν το ξέρουν;» ρωτήσαμε απορημένοι.
«Πως το ξέρουν» ήταν η απάντηση. «Ίσως αμελούν να το αναφέρουν, θεωρώντας το αυτονόητο. Ίσως πάλι να θεωρούν πως ο ρόλος τους εξαντλείται στη συνταγογράφηση των υπολοίπων φαρμάκων, αυτών που βρίσκουμε στα φαρμακεία. Αλλά και στις περιπτώσεις εκείνες των ιατρών που έχουν ενστερνιστεί την αξία της χρησιμοποίησης του φαρμάκου αυτού και δαπανούν ικανό χρόνο, ώστε να εξηγήσουν στους πάσχοντες την ωφέλεια του, η μειονότητα των ασθενών θα το πάρει αμέσως αλλά για λίγο, και μια ακόμα μικρότερη μειονότητα θα εξακολουθήσει να το παίρνει τακτικά».
«Έχει παρενέργειες;» ρώτησε κάποιος συμφοιτητής μας «με αποτέλεσμα οι ασθενείς να μην ανέχονται καλώς το φάρμακο;»
«Εύλογη η ερώτηση σας», είπε ο Καθηγητής ευχαριστημένος , «αφού αυτός είναι ένας συνήθης λόγος για τον οποίο ο πάσχων διακόπτει την αγωγή με κάποιο φάρμακο. Το περίεργο είναι», συνέχισε, «πως το συγκεκριμένο φάρμακο στερείται παρενεργειών. Αντιθέτως συμβάλλει τα μάλα στην ευεξία και στην καλή διάθεση του πάσχοντος. Τονώνει την αυτοπεποίθηση του και διευκολύνει το σύνολο σχεδόν των καθημερινών του δραστηριοτήτων».
«Είναι μήπως πολύ ακριβό;» ρώτησε δεύτερος συμφοιτητής. «Είναι δυσεύρετο ίσως;» ρώτησε ένας τρίτος. «Αν δεν το βρίσκουμε στα φαρμακεία, πόσο εύκολο είναι να το αποκτήσουμε;»
«Ακριβό δεν είναι» απάντησε ο Καθηγητής, «δεν προϋποθέτει καθόλου την οικονομική ευρωστία του πάσχοντος. Αντίθετα, παρατηρείται υψηλότερη χρησιμοποίηση του φαρμάκου σε χώρες και σε εποχές στις οποίες οι άνθρωποι διέθεταν λιγότερα οικονομικά μέσα. Και δεν χρειάζεται καν να το αποκτήσουμε, αφού διαθέτουμε ότι χρειάζεται για να το παρασκευάσουμε εμείς οι ίδιοι», προσέθεσε και αφού γύρισε την ματιά του στα προβληματισμένα πρόσωπα μας, συμπλήρωσε: «Φτάνει να έχουμε πόδια. Χρησιμοποιώντας τα πόδια μας τακτικά κύριοι συνάδελφοι, έχουμε το φάρμακο: την άσκηση».
Στη συνέχεια αναφέρθηκε αναλυτικά στα ευεργετικά αποτελέσματα που έχει η υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής, τόσο στην καλή διατήρηση των αγγείων μας, όπως οι στεφανιαίες αρτηρίες της καρδίας και οι καρωτίδες αρτηρίες, όσο και στη διατήρηση της ευεξίας μας και μιας καλής ποιότητας ζωής. Η άσκηση αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτού του τρόπου ζωής. Τα άλλα δύο είναι η σωστή διατροφή και η αποφυγή του καπνίσματος. Ο Καθηγητής στάθηκε ειδικότερα στο βάδισμα, που καλό είναι να μας συνοδεύει μέχρι τα βαθειά γεράματα, όταν οι υπόλοιπες μορφές αεροβικής άσκησης παύουν να είναι εύκολες. Το μήνυμα ήταν σαφές και εμείς έπρεπε να το ανακοινώσουμε: Με την υιοθέτηση απλών συνηθειών, ζούμε καλύτερα και ζούμε περισσότερο, είτε πρόκειται για ανθρώπους υγιείς είτε για πάσχοντες. Κάπως έτσι, εκκολαπτόμενοι τότε γιατροί, συνειδητοποιήσαμε την αξία της άσκησης, της σωστής διατροφής και της αποφυγής του καπνίσματος στην αντιμετώπιση αρρώστων με καρδιολογικά προβλήματα, αλλά και στην προφύλαξη των υγιών, ως μέτρο πρόληψης.