Του Αχιλλέα Παπαδόπουλου, Ειδικού Καρδιολόγου
ΜΕΡΟΣ Β’
Η ηλικιακή δεκαετία των 30-40 ετών απαιτεί προσοχή, καθώς είναι αυξημένες οι πιθανότητες για εμφάνιση διαβήτη τύπου ΙΙ των ενηλίκων. Το βάρος ευοδώνει την εμφάνιση του διαβήτη και γι’ αυτό η γυναίκα πρέπει να καταναλώνει τροφές με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη και να διατηρεί το βάρος της χαμηλό. Ο όρος «γλυκαιμικός δείκτης» είναι η ταχύτητα με την οποία απελευθερώνονται τα σάκχαρα των τροφών στο αίμα. Τροφές με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη είναι τα γλυκά, η ζάχαρη, η πατάτα, το ρύζι κ.ά. Ένας άνθρωπος με τάση για διαβήτη, καταναλώνοντας τροφές με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη, επιταχύνει το πρόβλημα.
Στη δεκαετία αυτή, το δέρμα αρχίζει να χάνει την ελαστικότητά του. Γι’ αυτό η γυναίκα πρέπει να πίνει πολύ νερό για καλύτερη ενυδάτωση και να τρώει τροφές πλούσιες σε αντιοξειδωτικά, δηλαδή φρούτα, λαχανικά και τροφές πλούσιες σε Ω-3 λιπαρά, που υπάρχουν στα ψάρια και στους ξηρούς καρπούς. Άλλο ένα πρόβλημα που ταλαιπωρεί το μεγαλύτερο ποσοστό γυναικών είναι η κυτταρίτιδα. Η μεγάλη λήψη νερού και η διατήρηση χαμηλού βάρους προστατεύει από την κυτταρίτιδα, ενώ σημαντικός παράγοντας για την καταπολέμησή της είναι η σωματική άσκηση.
Σ’ αυτή την ηλικία, επίσης, εξαιτίας της απώλειας αίματος με την έμμηνο ρύση, εμφανίζεται συχνά αναιμία. Η αναιμία προλαμβάνεται όταν η διατροφή είναι πλούσια σε σίδηρο. Τροφές που περιέχουν αρκετό σίδηρο είναι τα κόκκινα κρέατα και κυρίως το συκώτι. Όσον αφορά το φυτικό βασίλειο, τροφές που περιέχουν σίδηρο είναι οι φακές, τα φασόλια, το σπανάκι κ.ά., αλλά σε μικρότερη ποσότητα και μικρότερη απορρόφηση.
Η δεκαετία των 40-50 ετών είναι η δεκαετία της κλιμακτηρίου. Τα οιστρογόνα μειώνονται και αυτό οδηγεί σε αύξηση του κοιλιακού λίπους (κοιλιακή παχυσαρκία), γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης μεταβολικού συνδρόμου, δηλαδή υπέρτασης, διαβήτη και λιπιδαιμίας. Μάλιστα, μετά την εμμηνόπαυση ο κίνδυνος καρδιαγγειακών νοσημάτων είναι μεγαλύτερος στις γυναίκες από όσο στους άνδρες. Η μείωση των οιστρογόνων προκαλεί μείωση των επιπέδων της σεροτονίνης στον εγκέφαλο, δημιουργώντας έτσι ήπια ορμονική κατάθλιψη. Ο εγκέφαλος, για να ξεπεράσει αυτή την ορμονική δυσθυμία, ζητάει τροφές που ανεβάζουν την σεροτονίνη και, δυστυχώς, αυτές είναι τα γλυκά, η σοκολάτα, το άμυλο, οι ξηροί καρποί, η μπανάνα και ο ανανάς. Συνεπώς, οι γυναίκες στην κλιμακτήριο ζητούν περισσότερο γλυκά, αυξάνοντας τον κίνδυνο παχυσαρκίας και μεταβολικού συνδρόμου.
Από τον κίνδυνο αυτό η γυναίκα μπορεί να προστατευθεί μόνο αν αποφύγει συνειδητά τα γλυκά ή αν καταναλώνει γλυκά με λιγότερες θερμίδες. Τα γλυκά μπορούν επίσης να αντικατασταθούν με φρούτα που αυξάνουν την σεροτονίνη, όπως ο ανανάς και η μπανάνα. Η σεροτονίνη αυξάνεται επίσης με την άσκηση και την έκθεση σε φως και γι’ αυτό η άσκηση θεωρείται πολύ σημαντικό προληπτικό εργαλείο για την περίοδο της κλιμακτηρίου. Στη δεκαετία αυτή, η οξείδωση είναι ακόμα εντονότερη και συνιστάται μεγάλη λήψη φρούτων, βιταμίνης C, ιχθύων και καρπών πλούσιων σε Ω-3 λιπαρά.
Τέλος, οι γυναίκες στην ηλικία άνω των 50 ετών αντιμετωπίζουν διάφορα προβλήματα, όπως η νόσος του Αλτζχάιμερ, μία από τις αιτίες της οποίας είναι η παχυσαρκία. Επίσης, αυξάνεται πολύ η τάση του οργανισμού για οστεοπόρωση την πρώτη πενταετία μετά την κλιμακτήριο. Προληπτικά συνίσταται η λήψη γαλακτοκομικών και η αύξηση της άσκησης. Για την οστεοπόρωση κατάλληλη άσκηση είναι η ισομετρική, ως η άρση βάρους χωρίς κίνηση των αρθρώσεων και όχι η αεροβική, κατά την οποία κινούνται οι αρθρώσεις.
Σε αυτή την ηλικία η μυϊκή μάζα φθίνει περισσότερο και αυτό παρατηρείται πιο συχνά όταν η διατροφή δεν περιέχει αρκετά λευκώματα όπως γαλακτοκομικά, αυγά, ζωική πρωτεΐνη, όσπρια κτλ.
Ακόμα, σε αυτές τις ηλικίες οι γυναίκες αντιμετωπίζουν καρδιακά νοσήματα, επειδή έχει υποχωρήσει η προστατευτική δράση των οιστρογόνων. Έτσι, πρέπει να μειώνονται πολύ τα λιπαρά και κυρίως τα κορεσμένα λίπη, όπως τα τηγανητά, τα ζωικά λίπη, τα τυριά, τα γλυκά, τα βούτυρα. Εν τέλει, στην ηλικία αυτή αναπτύσσονται στο έντερο εκκοπλώματα, τα οποία προκαλούν αναιμία. Η λήψη πολλών φυτικών ινών με φρούτα, σαλάτες, όσπρια, δημητριακά ολικής άλεσης, προφυλάσσει τις γυναίκες από την αναιμία εξαιτίας της εκκολπωμάτωσης του εντέρου. Εδώ προσοχή χρειάζεται μόνο στη λήψη τροφών που έχουν μικρά σπόρια, όπως ακτινίδια, μπάμιες, ξηροί καρποί, επειδή μπορεί να προκαλέσουν εκκολπωματίτιδα.
Όπως είναι εύκολα φανερό, κάθε ηλικία έχει τις δικές της ανάγκες. Για όλες τις ηλικίες, βέβαια, υπάρχουν κάποιες πάγιες οδηγίες και αρχές που βοηθούν την υγεία. Άρα, για να έχουμε υγεία, θα πρέπει να λαμβάνουμε λίγες θερμίδες προς αποφυγή της παχυσαρκίας, να καταναλώνουμε γαλακτοκομικά, φρούτα, λαχανικά, ψάρια και φυτικές ίνες. Δεν θα πρέπει να ξεχνούμε ποτέ το νερό και φυσικά την άσκηση.
