Του Αχιλλέα Παπαδόπουλου,
Ειδικού Καρδιολόγου
Μέρος Α’
Το περικάρδιο είναι ένας ινώδης σάκος που περιβάλλει εξωτερικά την καρδιά. Αποτελείται από δύο χιτώνες-πέταλα, έναν προσκολλημένο στην καρδιά και ένα ελεύθερο. Μεταξύ τους σχηματίζεται μία κοιλότητα που ονομάζεται περικαρδιακή κοιλότητα, και φυσιολογικά περιέχει μικρή ποσότητα, έως 50 ml, διαυγούς υγρού. Το περικάρδιο χρησιμεύει για τη σταθεροποίηση της καρδιάς στον θώρακα, έτσι ώστε να μην συμπαρασύρεται από τις απότομες μεταβολές της θέσης του σώματος, αποσβήνει τις τριβές μεταξύ της καρδιάς και των γειτονικών οργάνων και αποτελεί έναν φυσικό φραγμό στη μετάδοση λοιμώξεων και στη μετάσταση όγκων προς αυτή. Ωστόσο, παρά τις πολλαπλές λειτουργίες του περικαρδίου, η ζωή είναι δυνατή χωρίς αυτό και πρόσωπα στα οποία, για ιατρικούς λόγους, έχει αφαιρεθεί το περικάρδιο, μπορούν να ζήσουν φυσιολογικά.
Με τον γενικό όρο περικαρδίτιδα ονομάζουμε τη φλεγμονή του περικαρδίου, η οποία στην πλειονότητα των περιπτώσεων είναι αποτέλεσμα ιώσεων. Συχνά, όμως, ο υπεύθυνος ιός δεν μπορεί να απομονωθεί και στις περιπτώσεις αυτές η περικαρδίτιδα χαρακτηρίζεται ως ιδιοπαθής. Εκτός από τις λοιμώξεις, η φλεγμονή του περικαρδίου συνοδεύει άλλες παθήσεις, όπως τη νεφρική ανεπάρκεια, τους κακοήθεις όγκους, κυρίως των γειτονικών οργάνων, όπως ο καρκίνος του πνεύμονος και του μαστού, την αορτοστεφανιαία παράκαμψη (μπαϊπάς), το οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, τη φυματίωση, τον υποθυρεοειδισμό, τη θεραπευτική ακτινοβολία του θώρακα, τα τραύματα στον θώρακα και τις νόσους του συνδετικού ιστού, όπως ο ερυθηματώδης λύκος.
Το κυρίαρχο σύμπτωμα της οξείας φλεγμονής του περικαρδίου είναι ο θωρακικός πόνος, ο οποίος εντοπίζεται στο μέσο του στέρνου, είναι έντονος και συνεχής, επιδεινώνεται με τη βαθειά εισπνοή και με την οριζόντια θέση, σε σημείο που ο ασθενής δυσκολεύεται να ξαπλώσει, ενώ ελαττώνεται στην καθιστή θέση. Ο πόνος της οξείας περικαρδίτιδας, λόγω των κοινών χαρακτηριστικών με εκείνον του οξέος εμφράγματος του μυοκαρδίου, δημιουργεί επιπρόσθετη ανησυχία στους πάσχοντες. Άλλα συμπτώματα περικαρδίτιδας είναι ο πυρετός, η ταχυκαρδία, η δυσκολία στην ανάσα και η εύκολη κόπωση. Ωστόσο, συχνά η περικαρδίτιδα μπορεί να συνοδεύεται από ήπια ενοχλήματα, στα οποία ο ασθενής δεν δίνει ιδιαίτερη σημασία και η πάθηση μπορεί να αποκαλυφθεί σε δεύτερο χρόνο και εφόσον εμφανισθεί κάποια από τις επιπλοκές της. Εάν η περικαρδίτιδα δεν οφείλεται σε μία απλή ίωση, αλλά συνοδεύει κάποια από τις παθήσεις που προαναφέρθηκαν, μπορεί να συνυπάρχουν ή και να κυριαρχούν τα συμπτώματα της άλλης πάθησης.
[…] post Νόσοι του περικαρδίου appeared first on Χρονικά της […]