του Βασίλη Τσιαμπούση
Αυτή την πόλη, για να μπορείς να τη «διαβάσεις», οφείλεις να την αγαπάς, ενδεχομένως να την έχεις ζήσει από μικρός, ενώ δεν θα πρέπει να έχεις τον νου σου μόνο στο τι θα σου προσφέρει, αλλά και τι θα συνεισφέρεις εσύ σε αυτήν: Μια ιδέα, μια γνώμη, κάποιο κόπο, ενέργεια, εθελοντισμό, ενασχόληση με τα κοινά, ενδιαφέρον…
Προχθές πήγα με τον εγγονό μου στον Δημοτικό Κήπο της Δράμας. Στον Κήπο που τον θυμάμαι από παιδί, και τον έχουν παρουσιάσει πολλοί, σε κείμενά τους, ως δοχείο υπέροχων αναμνήσεων και συγκινήσεων.
Θυμάμαι τα τρεχούμενα νερά του, που κάποτε ήταν τόσο πολλά που ξεχείλιζαν, τα καφενεδάκια με τα τζουκ μποξ, που έπαιζαν απ’ το πρωί ως το βράδυ τραγούδια του Καζαντζίδη και της Μαρινέλας, τις ξάπλες στα γρασίδια, τη δροσιά κάτω απ’ τα πλατάνια, τις πισίνες, τους πλανόδιους φωτογράφους και τους μικροπωλητές, τις δύο αγορές, την κρεαταγορά και την άλλη με τα λαχανικά και τα φρούτα, τη ζωντανή και καθαρή όψη όλου του χώρου…
Ο Κήπος ήταν το καμάρι των Δραμινών και το καλοκαίρι γινόταν κέντρο της καθημερινής ζωής. Τον Κήπο εκείνα τα χρόνια τον έβλεπες και άνοιγε η ψυχή σου, αισθανόσουν περήφανος που η πόλη είχε τέτοιο στολίδι, τέτοιο θείο δώρο.
Τι υπάρχει σήμερα στη θέση αυτού που περιέγραψα παραπάνω; Βεβαίως, ένα όμορφο σιντριβάνι που σκορπίζει τριγύρω δροσιά. Κατά τα άλλα… είναι ένας χώρος βρώμικος και απωθητικός. Που δεν μπορεί να σου δώσει χαρά και αγαλλίαση! Που δεν σε «προσκαλεί» να ξαναπάς.
Ένας χώρος με δεκάδες παγκάκια, στα οποία δεν μπορείς να καθίσεις, γιατί είναι κουτσουλισμένα από τα περιστέρια. Γυρνούσαμε με τον εγγονό μου από παγκάκι σε παγκάκι, ώσπου ν’ ανακαλύψουμε ένα καθαρό. Καταγής, οι πλάκες από σχιστόλιθο «βαμμένες» κι αυτές από κουτσουλιές ετών και από διάφορους άλλους λεκέδες. Τεχνητές λιμνούλες γεμάτες βρωμιές, φύλλα, πρασινάδες, τα οποία, πάντως, μια φιλότιμη εργάτρια με μια απόχη προσπαθούσε να τα μαζέψει. Παρτέρια που είναι σαν φαλακρά κεφάλια, απεριποίητα και ζαρωμένα. Γενικώς, ένας χώρος που σε γεμίζει απογοήτευση.
Για όλη αυτή την απαίσια κατάσταση ποιος φταίει; Αν ρωτούσες έναν από τους υπεύθυνους, θα σου απαντούσε κυνικά: «Μα οι ίδιοι οι δημότες, που βρωμίζουμε δεξιά και αριστερά! Που πετάμε χαρτιά, λιωμένα παγωτά καταγής, που ταΐζουμε τα περιστέρια πετώντας ό,τι φαγώσιμο μπορεί να φανταστεί κανείς, που παρατάμε κουτάκια από αναψυκτικά, που πετάμε χαρτιά έξω από τα καλαθάκια καθαριότητας…».
Αυτή είναι μια απάντηση βολική, μόνο όμως για να γλιτώσουν οι συγκεκριμένοι από τις ευθύνες τους. Διότι ποιος ποτέ προσπάθησε να ευαισθητοποιήσει και να φιλοτιμήσει, να παρακινήσει τους δημότες να κρατούν καθαρούς τους χώρους της πόλης; Να κατεβάζουν τα σκουπίδια στους κάδους την ώρα που πρέπει, σε ειδικές σακούλες, και να μην τα αφήνουν στον δρόμο; Ποιος προσπάθησε να τους μάθει να σέβονται το νερό και να μη το σπαταλούν; Ποιος τους δίδαξε να μην καταστρέφουν, να μην μπογιατίζουν όπου τους γουστάρει; Κανείς! Ιδίως τα τελευταία χρόνια, κανείς-κανείς-κανείς! «Αλίμονο, θα δυσαρεστήσουμε αυτούς που αύριο θα περιμένουμε να μας ψηφίσουν;».
Οι άρχοντες της πόλης θα πρέπει να ντρέπονται με την εικόνα του Κήπου. Να ντρέπονται με την απίστευτη υποβάθμισή του! Ο χώρος αυτός έχει σήμερα απαράδεκτη όψη. Αλήθεια, από πότε έχουν να κάνουν μια βόλτα, για να διαπιστώσουν ιδίοις όμμασι τα χάλια του;
Θα μου έλεγε κάποιος κοροϊδευτικά: «Και τι να κάνουμε τώρα; Να φέρουμε πλανόδιους φωτογράφους; Να κάνουμε πισίνες; Να φέρουμε πλανόδιους μουσικούς να παίζουν κάθε βράδυ;».
Τίποτε από αυτά. Ο Κήπος της Δράμας θέλει πρώτα ένα νέο, εκσυγχρονισμένο σχέδιο ανάπλασης. Και βάσει αυτού μια γενναία και ίσως πολυδάπανη επέμβαση. Αλλά, αν πετάς τα λεφτά δεξιά και αριστερά για σαχλαμάρες και εντυπωσιασμούς, δεν περισσεύουν για τίποτε άλλο. Κι αν ξοδεύεις την ενέργειά σου σε φρου φρου κι αρώματα, σε απίθανα κι αλλότρια, κάνεις πέντε χρόνια για να πάρεις μιαν απόφαση και δέκα για να την υλοποιήσεις.
Πενήντα χρόνια, λοιπόν, ο Κήπος μας με την ίδια μορφή, δεκαπέντε με συσσωρευμένες τις καταστροφές που έχει επιφέρει η Ονειρούπολη, δεν είναι πολλά; Δεν βλέπουν οι υπεύθυνοι αναπλάσεις διάφορων ανοιχτών χώρων και πάρκων σε όλο τον κόσμο; Δεν έχουν δει την ανάπλαση του Γυμνασίου Αρρένων που, εξαπατώντας τον Δραμινό λαό, εμφάνιζαν ότι ο Δήμος Δράμας είχε συμμετοχή και την περιλάμβαναν στα επιτεύγματά τους, για να πλουτίσουν τα προεκλογικά τους φυλλάδια; Ενώ ήταν έργο αποκλειστικά της Raycap και του Κώστα Αποστολίδη;
Δεύτερον, ο Κήπος της Δράμας θέλει μια γενναία ενίσχυση του πρασίνου του (σύμφωνα πάντα με τα σχέδια ανάπλασης που θα προηγηθούν, για να μην κάνουν, όπως συνηθίζουν, κουτουράδες και προχειρότητες).
Τρίτον, ο Κήπος της Δράμας θέλει συνεχή και εξαντλητική καθαριότητα. Επί σειρά ετών προσλαμβάνονταν διμηνίτες και οχταμηνίτες, οι πιο πολλοί από τους οποίους έμεναν αναξιοποίητοι (κάποιους μάλιστα τους βόλευαν σε γραφεία). Απαιτείται καθαριότητα και φροντίδα, για να έρθει και ο τουρίστας και ο Δραμινός, και να περπατήσουν και να καθίσουν στον χώρο που θα τους δροσίσει την ψυχή. Τον χώρο που θα ξαναγίνει και πάλι το θαύμα που ήταν παλιά.
Και τέταρτον, πρέπει οπωσδήποτε να γίνει έλεγχος του πληθυσμού των περιστεριών. Για να μην καταντήσουμε πόλη της κουτσουλιάς, των περιττωμάτων και των ακαθαρσιών. Αυτό που συμβαίνει με τα περιστέρια δεν είναι φιλοζωΐα, αλλά ανοησία. Ας μιμηθούμε πολλές ευρωπαϊκές χώρες που εφαρμόζουν προγράμματα περιορισμού του πληθυσμού τους ή ανάπτυξής τους, αλλά όχι σε χώρους τουριστικού ενδιαφέροντος και συνωστισμού.
Τα λόγια μου είναι βαριά και θυμωμένα. Αλλά κάποιος πρέπει να τα εκφράσει, έτσι όπως τα αισθάνονται οι περισσότεροι Δραμινοί. Να τα πει φωναχτά, μπας και συγκινηθούν οι υπεύθυνοι, που εξαντλούν την επινοητικότητά τους στα μικρά, τα ασήμαντα και τα «πιασιάρικα». Οι υπεύθυνοι που εκ των πραγμάτων αποδεικνύεται ότι δεν αγαπούν την πόλη, αφού δεν προβληματίζονται γι’ αυτήν. Που, ενδεχομένως, αισθάνονται ότι η πόλη τους οφείλει και όχι ότι είναι ένας χώρος, μια κοινωνία στα οποία αυτοί πρέπει να προφέρουν.
Δυστυχώς, όμως, τα τελευταία χρόνια οι απαιτήσεις και των απλών Δραμινών, από τους κάθε είδους υπευθύνους και αρμοδίους, έχουν μηδενιστεί. Είτε γιατί έχουν χάσει την εμπιστοσύνη στις ικανότητές τους, οπότε σου λέει «τζάμπα θα μιλάμε!», είτε γιατί και οι ίδιοι, ζαλισμένοι από τα προσωπικά τους προβλήματα, δεν εκφράζουν την αγάπη τους για την πόλη ενεργητικά, δυναμικά, θυσιαστικά. Γι’ αυτό κι αυτοί που τη διοικούν μπορούν να «πετούν αετό», που λέγαμε κάποτε, και, ενώ η Δράμα συνεχώς ξεπέφτει και ασκημίζει, αυτοί να άδουν διαδικτυακά.
Υ.Γ. Αν απαντήσουν κάποιοι σε αυτό το άρθρο, μια και η στήλη λέγεται «Προς συζήτηση», θα έλεγα πως είναι πολύ θετικό να αναφερθούν στα σχέδια του μέλλοντος. Το ερώτημα όμως που μένει είναι το εξής: Για το 2008, το μέλλον ήταν μέχρι το 2012, για το 2013 μέχρι το 2016, για το 2017 μέχρι το 2020. Τι καύσιμο καίνε όλοι αυτοί που θα έπρεπε να παίρνουν γρήγορες αποφάσεις; Και αν, εντέλει, ο Κήπος φτιαχτεί το 2030, κάποιοι θα τολμήσουν να μας πουν με περηφάνια: «Αναπλάσαμε τον Δημοτικό Κήπο», με 30 χρόνια καθυστέρηση;
